Αναρτήσεις
Οι επιπτώσεις από την αναδιάρθρωση διαφέρουν ανάλογα με τη μορφή που θα έχει. Αν γίνει επιμήκυνση του συνόλου του χρέους, αυτό θα διώξει ένα βάρος από τη χώρα για τα αμέσως επόμενα χρόνια, που θα είναι πολύ δύσκολα.
Το ερώτημα είναι με τι επιτόκιο θα γίνει αυτή η επιμήκυνση. Αν γίνει με χαμηλότερο, τότε είναι συμφέρουσα. Αν γίνει με το ίδιο, τότε δίνεται μια ελάφρυνση τώρα, όμως τα βάρη των υποχρεώσεων απλώς μετατίθενται για αργότερα.
Στην περίπτωση «κουρέματος» αυτή τη στιγμή, αυτοί που θα πληρώσουν είναι:
*Τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν στην κατοχή τους κρατικά ομόλογα ύψους περίπου 27 δισ. ευρώ. «Κούρεμα» π.χ. κατά 40% σημαίνει απώλειες περίπου 9,5 δισ. ευρώ και τεράστια προβλήματα στην καταβολή συντάξεων. Γι' αυτό θα χρειαστεί ενίσχυση από τον προϋπολογισμό. Υπάρχει περίπτωση να εξαιρεθούν τα ταμεία; Ναι, αλλά πρέπει να βρεθεί λύση και για τα ταμεία άλλων χωρών που επίσης έχουν επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα. Και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο, αφού σε πολλές περιπτώσεις η επένδυση έχει γίνει μέσω διάφορων funds.
*Οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν κρατικά ομόλογα ύψους περίπου 45 δισ. ευρώ. Κούρεμα 40% σημαίνει απώλεια περίπου 18 δισ. Το ποσό είναι τεράστιο για να μπορέσουν να το σηκώσουν και θα χρειαστούν οικονομική στήριξη είτε από την Ε.Ε. είτε από τους μετόχους τους για να μην καταρρεύσουν. Η άλλη λύση θα είναι να ξεπουληθούν σε πολύ χαμηλή τιμή σε ισχυρούς ξένους ομίλους.
*Οι καταθέσεις των πολιτών δεν θα υποστούν κούρεμα, ούτε κινδυνεύουν, αφού μετά το παράδειγμα της Lehman Brothers είναι πολύ δύσκολο η Ε.Ε. να αφήσει τράπεζα να κλείσει. Μπορούν όμως να υπάρξουν προσωρινά προβλήματα ρευστότητας.
*Πιθανό κούρεμα του ελληνικού χρέους θα δημιουργήσει μεγάλη κρίση στην ευρωζώνη. Οσοι κατέχουν ομόλογα της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας πρωτίστως και της Ισπανίας στη συνέχεια θα προεξοφλήσουν ότι θα συμβεί το ίδιο και σε αυτές τις χώρες. Τα προβλήματα θα είναι τεράστια. Για παράδειγμα οι τράπεζες της Γαλλίας και της Γερμανίας, παρ' ότι έχουν μειώσει την εκθεσή τους στα ελληνικά ομόλογα και είχαν πέσει από τα 62 δισ. περίπου οι γαλλικές και 50 δισ. περίπου οι γερμανικές στην αρχή της κρίσης, σε 40 δισ. οι γαλλικές και 27,5 δισ. ευρώ οι γερμανικές στο τέλος Σεπτεμβρίου, και τώρα τα ποσά είναι ακόμη μικρότερα, ωστόσο δεν είναι αμελητέα. Το μεγάλο ζήτημα όμως είναι η έκθεση των χωρών συνολικά στην περιφέρεια της ευρωζώνης (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία). Οι γαλλικές τράπεζες έχουν τη μεγαλύτερη έκθεση στις παραπάνω χώρες, ύψους περίπου 550 δισ. ευρώ (περίπου το 1/3 του γαλλικού ΑΕΠ), οι γερμανικές τράπεζες ακολουθούν με 420 δισ. και οι αγγλικές με 260 δισ. Αν το τραπεζικό σύστημα αρχίσει να κλονίζεται, τότε τα ποσά που θα χρειαστούν για τη διασωσή του είναι τεράστια. Γι' αυτό η όποια λύση «κουρέματος» μπορεί να γίνει μελλοντικά, υπό ειδικές προϋποθέσεις κι αφού θα έχει αποφευχθεί ο κίνδυνος του ντόμινο.
*Οι απώλειες στους κατόχους των ελληνικών ομολόγων θα έχουν επίπτωση στην αξιοπιστία της χώρας, η οποία θα παραμείνει πολλά χρόνια εκτός αγορών, αφού όσοι έχουν καεί από την προηγούμενη επένδυση πολύ δύσκολα θα τολμήσουν να επενδύσουν ξανά. Αυτό σημαίνει ότι οι δανειακές ανάγκες θα εξυπηρετούνται μόνο από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης και ο διεθνής οικονομικός έλεγχος υπό τον οποίο βρίσκεται η χώρα θα συνεχιστεί επί μακρόν.
Είδηση 2η: Την άποψη ότι μια συντεταγμένη αναδιάρθρωση χρέους είναι καλύτερη για την Ελλάδα από το ενδεχόμενο να εξελιχθεί σε νέα Lehman Βrothers, εκφράζει σε δημοσίευμα η Wall Street Journal. Το δημοσίευμα που φέρει τον τίτλο «Κανείς δεν τολμά να το αποκαλέσει πτώχευση» υποστηρίζει πως η επίσημη άρνηση της Ευρώπης να αναγνωρίσει ακόμη και το ενδεχόμενο αθέτησης του ελληνικού χρέους «συνορεύει με το κωμικό».
Ωστόσο, σημειώνει πως η εκτίναξη της απόδοσης των ελληνικών διετών ομολόγων κοντά στο 20% και η ταυτόχρονη αναρρίχηση των ασφάλιστρων κινδύνου (credit-default swaps) σε επίπεδα που καταδεικνύουν πτώχευση καθιστούν την άρνηση της ΕΕ όχι πια διασκεδαστική, καθώς μπορεί να αποβεί επικίνδυνη.
Η Wall Street Journal υποστηρίζει πως ακόμη και αν η Ελλάδα πετύχει τους στόχους που συμφωνήθηκαν στο πακέτο διάσωσης της, θα επιβαρυνθεί με ένα χρέος που δεν είναι βιώσιμο, γεγονός που καθιστά την αναδιάρθρωση των οφειλών αυτών αναπόφευκτη.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα πίσω από αυτές τις επίσημες διαψεύσεις βρίσκεται μια πιο σύνθετη ερμηνεία που υποστηρίζει πως η αθέτηση υποχρέωσης ή ενδεχόμενη αναδιάρθρωση θα βλάψει τα ευρωπαϊκά πιστωτικά ιδρύματα και οργανισμούς που θα χρειάζονται με τη σειρά τους διάσωση.
Σύμφωνα με το επιχείρημα αυτό, θα ήταν καλύτερο για την Ελλάδα να συνεχίσει να λαμβάνει στήριξη από την ΕΕ και το ΔΝΤ παρά να εκθέσει τους πιστωτές της, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών και άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών, σε πιθανές απώλειες του ελληνικού χρέους.
Η εφημερίδα υποστηρίζει πως με τις αποδόσεις του χρέους των ελληνικών ομολόγων να βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, η αγορά έχει ήδη τιμολογήσει την πιθανότητα ότι η Αθήνα δεν θα αποπληρώσει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της.
Σε αυτό το στάδιο, θεωρεί πως είναι πιο λογικό η ελληνική κυβέρνηση να ενημερώσει τους φορολογούμενους, τους επενδυτές και τις κυβερνήσεις σχετικά με τα ανοίγματα και τους κίνδυνους, αλλά και να ληφθούν αντίστοιχες πρόνοιες στα επικείμενα τεστ αντοχής των ευρωπαϊκών τραπεζών.
«Εάν η Ελλάδα πρέπει να αναδιαρθρώσει το χρέος της -κάτι που φαίνεται πολύ πιθανό- καλύτερα να το κάνει με συντεταγμένοι τρόπο, παρά να περιμένει μέχρι να αναγκαστεί να το κάνει», αναφέρει η εφημερίδα.
Η Wall Street Journal σημειώνει πως ο τρόπος για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο η Ελλάδα να γίνει η Lehman της Ευρώπης δεν είναι να προσποιείται ότι η αναδιάρθρωση δεν μπορεί να συμβεί, αλλά να αρχίσει να εξηγεί πώς μια τέτοια περίπτωση θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί, από κοινού με πολύ μεγαλύτερη διαφάνεια για το που θα μπορούσε να βλάψει και πώς.
Έτσι, οι τράπεζες που είναι ευάλωτες σε κινδύνους θα μπορούν να βάλουν τάξη στα σπίτια τους πριν είναι πολύ αργά.
Σχόλιο: Και τα δύο δημοσιεύματα της σημερινής μας ανάρτησης στην ουσία αναφέρονται στο ίδιο γεγονός: Το χρέος της χώρας μας όπως έχουν τα πράγματα και εντός Μνημονίου δεν είναι διαχειρίσιμο. Τα νέα δάνεια, θα φέρουν καινούργια μνημόνια (διαβάστε εδώ αναλυτικά), τα καινούργια μνημόνια ή επιμήκυνση του μνημονίου θα φέρει καινούργιες παραχωρήσεις (εδώ μπορείτε να δείτε ένα πολύ ενδιαφέρον σχετικό άρθρο), οι καινούργιες παραχωρήσεις, καινούργια μέτρα κ.ο.κ.
Δρόμοι εκτός Μνημονίου υπάρχουν (δείτε τους εδώ), αλλά η κυβέρνηση ούτε καν τους συζητάει, παρά το ότι φαίνεται "συναινετική" στις πρόσφατες προτάσεις Σαμαρά, που διαπνέονται από ένα άκρατο φιλευθερισμό αλλά φαίνονται ηπιότερες για την κοινωνία από αυτά που "ζητούνται" από την τρόικα - γι' αυτό και είναι και πιο "επικίνδυνες" μακροπρόθεσμα.
Απ' ότι φαίνεται επομένως το κούρεμα της αξίας των ομολόγων ίσως είναι μονόδρομος (είτε γίνει με επαναγορά, είτε με χρηματοδότηση μέσω της ΕΚΤ κ.ο.κ.): Οι αιτιάσεις για "χτύπημα που θα δεχτεί η αξιοπιστία της χώρας μας" δεν είναι σοβαρές, δεδομένου ότι αυτή είναι στο μηδέν στην παρούσα φάση. Επίσης οι τράπεζες έτσι κι αλλιώς ζουν σ' ένα καθεστώς "φούσκας" (αφού έχουν εγγεγραμμένα ως "περιουσία" τους ομόλογα του Δημοσίου στην κανονική τους τιμή πράγμα που βέβαια δεν ισχύει εδώ και ενάμιση χρόνο και δεν πρόκειται ν' αλλάξει τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία) και ζουν με τις εγγυήσεις του Δημοσίου - μια ενδεχόμενη συνένωση/κρατικοποίηση ίσως είναι μια λύση (μετατροπή δηλαδή των εγγυήσεων που έχουν δοθεί ήδη σε μετοχές).
Αυτό που θα πρέπει να μας απασχολεί είναι εκείνα τα ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους τα ασφαλιστικά ταμεία: Το πλεονέκτημα όμως που έχουμε να ξεκινήσουμε από μόνοι μας τη διαδικασία του "κουρέματος" είναι ότι μπορούμε να βάλουμε "όρους". Ένας από αυτούς είναι να εξαιρεθούν της διαδικασίας ή το "κούρεμα" να είναι μικρότερο για τους ασφαλιστικούς φορείς - είτε εγχώριοι είτε αλλοδαποί. Αυτό θα διασφαλίσει τα κεφάλαια τους και δε θα πλήξουν περαιτέρω τα ταμεία τους (που είναι σε δινή κατάσταση όπως φαίνεται εδώ).
Η ουσία είναι ότι κάτι πρέπει να γίνει: Διαφορετικά θα συνεχίσουμε με "καινούργια" ασφαλιστικά (όπως φαίνεται εδώ), δήθεν "αξιοποιήσεις", καινούργιες περικοπές χωρίς να σταματήσουμε ποτέ. Στο θέμα θα επανέλθουμε τις επόμενες μέρες...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου