Εκβιασμός από κοινοπραξίες για τελειώσουν τα έργα στους δρόμους / Μισθοί στο 1984 και η ανεργία στο 1960

Είδηση: Όλα τα χρήματα για λογαριασμό τους απαιτούν οι κοινοπραξίες που κατασκευάζουν τους πέντε μεγάλους αυτοκινητόδρομους της χώρας, απειλώντας με διακοπή των έργων. Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι διαπραγματεύσεις των κοινοπραξιών και των τραπεζών που τις χρηματοδοτούν με το ελληνικό δημόσιο έχουν βαλτώσει.

Οι κοινοπραξίες ζήτησαν λάβουν όλες τις εισπράξεις από τα διόδια για το σύνολο της τριακονταετούς παραχώρησης με την αιτιολογία ότι μειώθηκαν οι ροές αυτοκινήτων και τα έσοδα θα είναι μικρότερα. Γίνεται κατανοητό ότι με αυτά τα δεδομένα η συζήτηση για μειώσεις στις τιμές των διοδίων είναι ανεδαφικές. Με βάση τις αρχικές συμβάσεις, τα προβλεπόμενα έσοδα από το σύνολο της παραχώρησης υπολογίζονται σε 28-30 δισ.ευρώ, εκ των οποίων 8 δισ. ευρώ θα λάβουν οι κατασκευάστριες κοινοπραξίες και τα 22 δισ. ευρώ το δημόσιο.

Σύμφωνα με τις τωρινές εκτιμήσεις, τα έσοδα υπολογίζονται σε 20 δισ. ευρώ, τα οποία ζητούν να πάρουν εξ’ ολοκλήρου οι κοινοπραξίες και οι τράπεζες, γεγονός το οποίο αρνείται κατηγορηματικά το ελληνικό δημόσιο.

Οι κοινοπραξίες παράλληλα αρνούνται το μνημόνιο συνεργασίας, που είχε μονογραφηθεί τον περασμένο Ιούνιο και προέβλεπε ενδιάμεση εξάμηνη λύση, ώστε να προχωρήσουν τα έργα και επανήλθαν απαιτώντας συμφωνία μόνο για οριστική λύση με βασικό προαπαιτούμενο την είσπραξη του συνόλου των εσόδων από τα διόδια.

Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, το υπουργείο δεν είναι αρνητικό στο να συμφωνήσει σε διάφορες τεχνικές λύσεις, ή άλλες διευκολύνσεις, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποδέχεται το αίτημα τους για την εξ΄ολοκλήρου απόδοση των εισπράξεων από τα διόδια. Παράλληλα, ζητεί τις προηγούμενες ενημερώσεις από τις κοινοπραξίες για το πού έχουν διατεθεί τα χρήματα, που έχουν εισπράξει το τελευταίο τρίμηνο, από τα διόδια.

Αγκάθι αποτελούν και τα επιτόκια, καθώς η πλευρά του ελληνικού δημοσίου αρνείται να αλλάξει ο βασικός όρος των αρχικών συμβάσεων, που καθορίζει τα επιτόκια δανεισμού στο 3,5%, ενώ οι τράπεζες ζητούν τώρα επιτόκια 6% και 7%.

Το θέμα τέθηκε σε σύσκεψη μέσα στο καλοκαίρι υπό την προεδρία του πρωθυπουργού, Γ. Παπανδρέου. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Υποδομών, βασικός παράγοντας που θα κρίνει την πορεία των διαπραγματεύσεων είναι η έγκριση από τα κοινοβούλια χωρών της Ευρωζώνης της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου, καθώς εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει το κατάλληλο κλίμα ασφάλειας για να προχωρήσουν οι τράπεζες στην υπογραφή της συμφωνίας.

Τα περισσότερα έργα, εκτός από το δρόμο Κόρινθος-Καλαμάτα και το τμήμα Μαλιακός-Κλειδί δεν προχωράνε και δεν αποκλείεται να καταγγελθούν οι συμβάσεις και να συνεχιστεί η κατασκευή με κονδύλια από το ΕΣΠΑ και το δημόσιο, αν βρεθούν.

Σχόλιο: Είχαμε πρόσφατα αναφερθεί στην "Ολυμπία Οδό" και στο ζήτημα που έχει δημιουργηθεί εκεί με το "έργο-φάντασμα" για το οποίο όμως η αρμόδια κοινοπραξία συνεχίζει να εισπράττει διόδια (λεπτομέρειες εδώ). Παρατηρείται όμως ότι το θέμα είναι γενικό και ότι οι "εθνικοί μας εργολάβοι" (με τα υπερκέρδη των οποίων έχουμε ασχοληθεί εδώ), συνεχίζουν να έχουν μια άκαμπτη στάση, περιμένοντας τους συνήθεις υπόπτους να πληρώσουν το λογαριασμό χωρίς να προσφέρουν αξία στα χρήματα που πληρώνονται.

Ο τραπεζικός δανεισμός βέβαια (ή μάλλον η ανυπαρξία του) αποτελεί μια σοβαρή δικαιολογία. Όμως και οι εργολάβοι (όπως όλοι οι άλλοι επιχειρηματίες για τους οποίους δεν υπάρχει καμία πρόνοια) θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους: μέχρι στιγμής φέρονται σαν "κακομαθημένα παιδιά" αφού και απαιτούν από το κράτος να μην χρησιμοποιήσει τις (ελάχιστες) δικλείδες που υπάρχουν για προστασία του δημοσίου συμφέροντος, δεν συνεχίζουν τα έργα (για τα οποία έχουν βάλει ελάχιστα δικά τους κεφάλαια) απολύοντας κόσμο ενώ συνεχίζουν να εισπράττουν για κάτι το οποίο δεν έχουν τελείωσει. Παρανοϊκές καταστάσεις δηλαδή που αμφιβάλουμε αν συμβαίνουν οπουδήποτε αλλού σε πολιτισμένες χώρες. Και φυσικά όπως έχουμε γράψει και στο παρελθόν τα διόδια αυξάνονται αντί να μειωθούν...Μήπως ήρθε η ώρα να κινητοποιηθεί η κυβέρνηση και ν' ασχοληθεί λίγο με τον πολίτη; Οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν είναι πολιτικές, αν και υπάρχουν ποινικές ευθύνες (όπως δείχνει η πρόσφατη δικαστική διερεύνηση για την "Αττική Οδό").

(Και μια και μιλήσαμε για διόδια, το κίνημα "Δεν Πληρώνω" συνεχίζει να δρα και προτείνει συγκεκριμένες κινήσεις που μπορείτε να βρείτε εδώ).

Και για να μην ξεχνιόμαστε... Σειρά από τραγικές διαπιστώσεις που βγήκαν στην επιφάνεια με την έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την Ελληνική Οικονομία και την Απασχόληση Έτους 2011. Ενα ευρώ στα τέσσερα που παράγονται στην ελληνική οικονομία δεν φορολογείται, με αποτέλεσμα τη διαρροή ετήσιων εισόδων 12-15 δισ. ευρώ, ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο ανέρχονταν στις 30/06/2011 στα 41 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την Έκθεση. Σύμφωνα με το ΙΝΕ, οι θυσίες οι οποίες επιβάλλονται κυρίως στους μισθωτούς και συνταξιούχους δεν επέφεραν τη βελτίωση του επιπέδου ανταγωνιστικότητάς της ελληνικής οικονομίας αλλά την υποχώρηση της αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού στο έτος 2003, του κατώτερου μισθού σε επίπεδα πριν από το έτος 1984 και του επιπέδου ανεργίας στο έτος 1961. Η λύση για την Ελλάδα, σύμφωνα με το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ, είναι «η άμεση φορολογία και ο προσανατολισμός της αποταμίευσης σε νέες επενδύσεις σύγχρονων αναπτυξιακών και κοινωνικών υποδομών, νέων κλάδων παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, ποιότητας, καινοτομίας, απασχόλησης και διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας».

Αναλύοντας τα αίτια της κρίσης, η έκθεση εκτιμά ότι «ο ευρωπαϊκός καταμερισμός εργασίας που τοποθέτησε την Ελλάδα και τις άλλες μεσογειακές χώρες στο δρόμο της σταδιακής τεχνολογικής, καινοτομικής, οργανωτικής και ποιοτικής απαξίωσης της παραγωγικής υποδομής στη μεταποίηση και στη γεωργία, με την κυρίαρχη επιλογή του τουρισμού, των κατασκευών και των υπηρεσιών, οδήγησε την ελληνική οικονομία στην αξιοποίηση κυρίως της ανειδίκευτης εργασίας, στην παραγωγή προϊόντων χαμηλής ποιότητας, χαμηλής προστιθέμενης αξίας και χαμηλής ανταγωνιστικότητας στις διεθνείς αγορές, με αποτέλεσμα τη δημιουργία "δίδυμων ελλειμμάτων" στα δημόσια οικονομικά (δημόσιο έλλειμμα και χρέος) και στις εξωτερικές συναλλαγές της χώρας (έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου)». Σύμφωνα πάντοτε με το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ, η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται από την εφαρμοσμένη πολιτική των Μνημονίων 1 και 2.

Η έκθεση διαπιστώνει την υποχώρηση της πραγματικής σύγκλισης της ελληνικής οικονομίας «κατά μία δεκαετία πίσω» και συνεχή συρρίκνωση των κοινωνικών δικαιωμάτων, ενώ εκτιμά ότι η ανεργία θα φθάσει το 1 εκατ. άτομα ως το τέλος του 2011.
«Γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες χρεοκοπιών και διακοπής της λειτουργίας επιχειρήσεων, απολύσεων και διαθεσιμοτήτων των εργαζομένων, διεύρυνσης των ευέλικτων μορφών απασχόλησης και της εκ περιτροπής εργασίας», αναφέρεται.

Σύμφωνα με το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ, «οι πολλαπλές και πολλαπλασιαστικές μειώσεις συντάξεων θυσιάζουν το αξιοπρεπές επίπεδο των παροχών στο όνομα μιας οικονομικής βιωσιμότητας χωρίς μακροπρόθεσμη προοπτική».

Μόνον μια εναλλακτική πρόταση εξόδου από την κρίση, η οποία θα βασίζεται στην αναδιανομή του εισοδήματος, στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, την ανάσχεση της δημιουργίας πρωτογενών ελλειμμάτων και τη διαμόρφωση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου μπορεί να αντιμετωπίσει, τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας.

Γίνεται επίσης λόγος για «απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων» με ειδικές αναφορές σε «θεμελιώδεις επεμβάσεις στο σύστημα συλλογικών διαπραγματεύσεων, όπως η εισαγωγή της δυνατότητας σύναψης "ειδικών επιχειρησιακών συμβάσεων"», και τον «περιορισμό του ρόλου του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) στη ρύθμιση βασικών μισθών και ημερομισθίων».

Η έκθεση αναφέρει ότι ο στόχος του 1ου Μνημονίου, για την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στις αγορές το 2012, δεν επιβεβαιώθηκε ενώ διατυπώνει επιφυλάξεις για την επιτυχία του στόχου του μεσοπρόθεσμου προγράμματος το οποίο προβλέπει επιστροφή στις αγορές το 2014.

Επισημαίνονται οι δυσκολίες που προκαλούνται από την παράταση της ύφεσης, την αύξηση της ανεργίας, τη μείωση της κατανάλωσης και την αβεβαιότητα μείωσης του δημόσιου ελλείμματος, καθώς εκτιμάται ότι ακόμη και αν συμπεριληφθούν οι εισπράξεις από τις προβλεπόμενες ιδιωτικοποιήσεις, το δημόσιο χρέος αναμένεται να φθάσει, έως το 2020, στο ύψος των 409 δισ. ευρώ (200% του ΑΕΠ).

Η έκθεση αναγνωρίζει ότι η απόφαση της Συνόδου Κορυφής βελτιώνει τους όρους δανεισμού, μειώνει το μέγεθος του χρέους κατά 25 δισ. ευρώ και καθιστά το ελληνικό χρέος πιο διαχειρίσιμο αλλά θεωρεί ότι «η σημαντικότητα εμπεριέχεται στη σχέση που θα διαμορφωθεί κατά τα επόμενα χρόνια ανάμεσα στο χαμηλότερο επιτόκιο (επί ενός μικρότερου χρέους) και το ρυθμό ανάπτυξης» .

Προβλέπει, επίσης, ότι «εάν δεν αποτραπούν αυτά τα δεδομένα, η ύφεση που βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη στην Ελλάδα, θα είναι βαθιά και θα διαρκέσει αρκετά χρόνια, κατά τα οποία η ελληνική οικονομία θα απολέσει σε σημαντικό βαθμό τη δυναμικότητα των παραγωγικών της δυνάμεων». Αυτά για όσους έχουν ψευδαισθήσεις ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα...