Αδιαφορία για την πολιτιστική μας κληρονομία και απώλεια "δωρεάν" χρημάτων

Διαβάζουμε στην "Ελευθεροτυπία": Σε απένταξη από το ΕΣΠΑ και οριστική ματαίωση οδηγείται το έργο του αρχαιολογικού κτηματολογίου, συνολικού προϋπολογισμού 7,2 εκατ. ευρώ. Ο διαγωνισμός για το κύριο έργο της κτηματογράφησης των αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων, των καθορισμένων ζωνών προστασίας τους, όπως επίσης της ακίνητης περιουσίας του υπουργείου Πολιτισμού, βρίσκεται σε νεκρό σημείο. Αρμόδιοι τεχνικοί παράγοντες που παρακολουθούν το θέμα σημειώνουν στην «Ε» ότι, ενώ οι προθεσμίες «τρέχουν» και από τη νέα χρονιά το έργο οδηγείται εκτός χρηματοδότησης του ΕΣΠΑ, εδώ και πολλούς μήνες δεν υπάρχει καμία ενέργεια από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού για την ολοκλήρωση ή ματαίωση του σχετικού διαγωνισμού και εν τέλει την προώθηση και υλοποίηση του έργου. Οι ίδιοι κύκλοι συνδέουν την απραξία για το αρχαιολογικό κτηματολόγιο αφ' ενός μεν με υπόγειο πόλεμο εταιρειών μελετών και ψηφιακών αποτυπώσεων, που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο τομέα, με σημείο αναφοράς την Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση (ΕΚΧΑ) Α.Ε. του υπουργείου Περιβάλλοντος, αφ' ετέρου δε με ενδεχόμενη γενικότερη κυβερνητική στόχευση, να μην γίνει η κτηματολογική καταγραφή των αρχαιολογικών χώρων και της περιουσίας του υπουργείου Πολιτισμού, που διασφαλίζει το δημόσιο χαρακτήρα της, ώστε να είναι εύκολη η υπαγωγή της σε μηχανισμούς εκποίησης, όπως το ΤΑΙΠΕΔ.
Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα του Κτηματολογίου, με μελέτες κτηματογράφησης συνολικού ύψους άνω των 200 εκατομμυρίων ευρώ, έχει μπλοκάρει εδώ και πέντε χρόνια, εξαιτίας κυρίως των ενστάσεων και των αλλεπάλληλων δικαστικών προσφυγών μεταξύ των υποψηφίων αναδόχων. Το υπουργείο Περιβάλλοντος με βάση το νέο νόμο 4164/2013, που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι στη Βουλή, επιχειρεί μέσω της ΕΚΧΑ Α.Ε. να ξεμπλοκάρει παλαιές και νέες μελέτες υποσχόμενο ότι θα ολοκληρωθεί το κτηματολόγιο για ολόκληρη τη χώρα μέχρι το 2020.
Σε κάθε περίπτωση σημειώνεται σχετικά ότι το αρχαιολογικό κτηματολόγιο θα μπορούσε να προωθεί παράλληλα, να ολοκληρωθεί εντός διετίας και εν συνεχεία να ενσωματωθεί κανονικά στο βασικό έργο του κτηματολογίου. Πολύ περισσότερο, που η πρώτη ενότητα του έργου, καταχώρισης δεδομένων των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, όπως επίσης η δεύτερη ενότητα δημιουργίας πληροφοριακού συστήματος του έργου έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί με τη μέθοδο της αυτεπιστασίας, ενώ το κύριο έργο υλοποίησης του αρχαιολογικού κτηματολογίου βρίσκεται στον αέρα.

Σχόλιο: Η πολιτιστική μας κληρονομιά αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα χαρτιά της χώρας μας - ευτυχώς και δυστυχώς. Δυστυχώς γιατί στηρίζει τον τουρισμό (αποποιώντας ευθύνες από τους ιδιωτικούς και δημόσιους παράγοντες του κλάδου) χωρίς να γίνονται οι απαραίτητες ενέργειες για τη στήριξή της ίδιας και ευτυχώς γιατί χωρίς αυτήν θα είμαστε ακόμα χειρότερα.

Είναι σαφέστατο όμως ότι επιβάλλεται να την προστασία της να κάνουμε ότι μπορούμε. Και ένα από τα βασικότερα έργα στήριξής της είναι η δημιουργία του αρχαιολογικού κτηματολογίου που θα επιτρέψει έτσι σε όλους μας να ξέρουμε τι βρίσκεται που: δυστυχώς οι μικρότεροι αρχαιολογικοί χώροι (που δεν είναι πάντα μικρής σημασίας όμως) βρίσκονται στην κυριολεξία στο "έλεος του Θεού", και ένα τέτοιο έργο θα μπορούσε να τις βάλει στο χάρτη, προστατεύοντας τους οριστικά και αμετάκλητα. Παράλληλα δε ένα τέτοιο έργο θα μπορούσε να ενισχύσει τον τουριστικό χάρτη της χώρας με "άγνωστες" περιοχές, απευθυνόμενο σ' ένα (φθίνον) μεν αλλά υπαρκτό κοινό.

Δυστυχώς όμως, μια αρρώστια που θα έπρεπε να είχε εξαλειφθεί εδώ και καιρό, αυτό της πολιτικής αναλγησίας, συνεχίζει να υπάρχει - ακόμα και σε περιόδους που η ανάγκη για σημαντικά έργα είναι τεράστια (για αναπτυξιακούς και κοινωνικούς λόγους) και το ΕΣΠΑ αποτελεί τη μοναδική σοβαρή πηγή χρηματοδότησής τους. Το κράτος όμως δυστυχώς προτιμάει να πουλάει τις αρχαιότητες (διαβάστε εδώ σε τι αναφερόμαστε) και όχι να τις προστατεύει. Μήπως είναι καιρός ν' αλλάξουν τα πράγματα;