Γιατί πρέπει να μας απασχολεί η τραπεζική κρίση στην Ιταλία

Γράφει η "Ημερησία" με αφορμή την τραπεζική κρίση στην Ιταλία: "Οι ιταλικές τράπεζες σέρνουν εδώ και μήνες τον «χορό των απωλειών» των τραπεζικών μετοχών διεθνώς. Και τούτο διότι τα χρόνια εγχώρια προβλήματά τους (με κυριότερο το βουνό των «κόκκινων» δανείων δανείων, ύψους 200 δισ. ευρώ ή 20% του συνόλου της Ευρωζώνης) προστέθηκαν στο τοξικό «κοκτέιλ» που δηλητηριάζει τον κλάδο διεθνώς και έχει ως βασικότερα συστατικά τα χαμηλά-αρνητικά επιτόκια (που ενώ δεν έχουν δώσει ακόμη ουσιαστική ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα πιέζουν ασφυκτικά τα επιτοκιακά περιθώρια των τραπεζών) και τους φόβους για επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης..."

Αυτό με μια πρώτη ματιά μοιάζει με μια "εσωτερική" ιστορία, που επηρεάζει αρνητικά τις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες. Οι δικές μας τράπεζες δεν επηρεάζονται, γιατί με τόσα δισεκατομμύρια ευρώ που έχουμε δώσει ως κράτος, έχουν επαρκή κεφαλαιοποίηση, ενώ παράλληλα δεν έχουν έκθεση στα ομόλογα ούτε τις επισφάλειες των Ιταλικών τραπεζών (σε αντίθεση με τις Γερμανικές που κυριολεκτικά υποφέρουν).

Το ενδιαφέρον όμως βρίσκεται παρακάτω στο ρεπορτάζ:"...Η κρατική βοήθεια εμφανίζεται ως μονόδρομος, πλην όμως έχει ως προπαιτούμενο την ενεργοποίηση των νέων κανόνων της Ευρωζώνης που προβλέπουν «κούρεμα» μετόχων, ομολογιούχων και ενδεχομένως (ανασφάλιστων) καταθέσεων. Η κυβέρνηση της Ρώμης, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι η Monte dei Paschi και όχι μόνο στηρίζεται εν πολλοίς σε ιδιώτες μικροπενδυτές (που κατέχουν περίπου το 30% των ομολόγων που έχουν εκδώσει οι ιταλικές τράπεζες) βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν για την εξεύρεση φόρμουλας που θα της επέτρεπε να στηρίξει τις τράπεζες αποφεύγοντας το bail-in, που αποτελεί τον χειρότερο εφιάλτη του Ματέο Ρέντσι: Ο Ιταλός πρωθυπουργός έχει ακόμα στο στόμα του την πικρή γεύση από τη διάσωση τεσσάρων μικρών ομίλων στο τέλος του 2015 βάσει του νέου πλαισίου, που οδήγησε σε «κούρεμα» 12.000 μικροεπενδυτών που είχαν αγοράσει ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης αξίας 430 εκατ. ευρώ των εν λόγω τραπεζών ως αποταμιευτικό προϊόν."

Ο Ρέντσι δηλαδή με λίγα λόγια ζητάει να μην ισχύσουν οι συμφωνημένοι κανόνες. Ζητάει με λίγα λόγια να μπορέσει το Ιταλικό κράτος να δώσει χρήματα (έναντι μετοχών) χωρίς να υπάρξει κούρεμα καταθέσεων, μετόχων και ομολογιούχων. Αυτό - τονίζει - θα δημιουργούσε αστάθεια στην Ιταλία, θα μετέδιδε την κρίση σε πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες και θ' άνοιγε το δρόμο προς την κυβέρνηση για ένα κόμμα σαν το "Κίνημα των 5 αστέρων" (του Μ.Γκρίλο). Και το "απρόβλεπτο" του χαρακτήρα του τελευταίου το χρησιμοποιεί ως το σημαντικότερο επιχείρημά του, στην προσπάθεια του να πείσει την Κομισιόν να κάνει τα στραβά μάτια. Πείθονται όμως οι υπόλοιποι; Μάλλον όχι...
"Η «καυτή πατάτα» της στήριξης των ιταλικών τραπεζών διχάζει την Ευρωζώνη: Ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ -που απηχεί τη σκληρή γραμμή του Βερολίνου για δογματική προσήλωση στους κανόνες- δήλωσε ότι τα προβλήματα των ιταλικών τραπεζών δεν μπορούν να διορθωθούν παρακάμπτοντας τις ρυθμίσεις περί bail-in Στον αντίποδα, ο (Πορτογάλος) αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Βίτορ Κονστάνσιο, υιοθέτησε πιο επιεική στάση, υποστηρίζοντας ότι στο νέο δυσμενέστερο τοπίο για τις ευρωπαϊκές τράπεζες στον απόηχο του Brexit, οι πιο ευάλωτοι όμιλοι χρειάζονται «λελογισμένη» κρατική στήριξη."

Και ο λόγος που δεν πείθονται είναι προφανής: αν γίνει εξαίρεση για την Ιταλία, αύριο-μεθαύριο θα έρθουν οι Ισπανοί (που έχουν και τη φούσκα των ακινήτων) ή οι Πορτογάλοι και θα ζητήσουν παρόμοια "προστασία" από τις συνέπειες. Και μετά θα έρθει η Ελλάδα και θα ζητήσει λιγότερα πλεονάσματα, αφού η εξαίρεση "έγινε για τους Ιταλούς".

Γι' αυτό λοιπόν πρέπει να μας απασχολεί η τραπεζική κρίση στην Ιταλία. Και γι' αυτό θα πρέπει να ευχόμαστε μια "εξαίρεση" για τους Ιταλούς. Γιατί αυτό θα σημάνει ότι οι "σκληροί" και "άκαμπτοι" κανόνες, δεν είναι τόσο "άκαμπτοι", όσο θέλουν ορισμένοι (δηλαδή οι Γερμανοί και οι παρατρεχάμενοί τους) να κάνουν τους υπόλοιπους να πιστεύουν. Και έτσι ίσως υπάρχει μια ελπίδα, αν χρειαστούμε μια εξαίρεση για την χώρα μας (που θα το χρειαστούμε όπως και να έχει το πράγμα, με τα χάλια που έχει η ελληνική οικονομία), να μας δοθεί και εμάς η ευκαιρία για μια "ανάσα"...