Μπορούμε να περιμένουμε κάτι ως Ελλάδα από την εκλογή του Μπάιντεν στην Προεδρία των ΗΠΑ;

 Στα 2008 ο Χρήστος Ζαχαράκις, ένας από τους πιο έμπειρους και πολυπράγμονες διπλωμάτες της χώρας τα τελευταία 40 χρόνια, με ρόλο κομβικό στις περισσότερες διαπραγματεύσεις που έκανε η χώρα μας με χώρες και οργανισμούς μεταξύ του 1980 και του 2000, κυκλοφόρησε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο με τίτλο "Άκρως απόρρητο - ειδικού χειρισμού". Το βιβλίο παρουσίαζε αποσπάσματα από το διπλωματικό του ημερολόγιου, με σκηνές και εντυπώσεις από τη θητεία του ως πρέσβυς στα Ηνωμένα Έθνη, την Λευκωσία και τις ΗΠΑ. 

Τα βιβλίο, αν και είναι γραμμένο 12 χρόνια πριν, είναι επίκαιρο γιατί παρουσιάζει, όσο αφορά τις ΗΠΑ, μια πικρή αλήθεια, για όσους πιστεύουν ότι η προσέγγιση των ΗΠΑ στο δίπολο "Ελλάδα-Τουρκία", θ' αλλάξει δραματικά με την εκλογή Μπάιντεν: σε πολλές περιπτώσεις υπήρξαν πρόεδροι που αν και ήταν οι ίδιοι θετικά διακείμενοι απέναντι στην χώρα μας ή είχαν μια διάθεση για "μικρές" παραχωρήσεις, το αμερικανικό "administration" έβαζε πάντα προσκόμματα, οδηγώντας σταδιακά την ισορροπία εις βάρος της χώρας μας. Και όλα αυτά μια περίοδο που η Ελλάδα είχε στο πλευρό της Ελληνοαμερικανούς γερουσιαστές και βουλευτές με κύρος, που έδειχναν ένα ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ενδιαφέρον για την χώρα των προγόνων τους και κινητοποιούσαν όσο μπορούσαν τόσο την Γερουσία, όσο και την Βουλή των Αντιπροσώπων. Όσο η Ελλάδα είχε ισχυρούς συμμάχους, μια πρεσβεία που είχε στενή οργανωτική επαφή με ομογενειακές οργανώσεις (που είχαν δύναμη και όρεξη να βοηθήσουν) και έναν Ελληνοόρθοδοξο Αρχιεπίσκοπο (τον Ιάκωβο) που είχε πρόσβαση στον Λευκό Οίκο, υπήρχε μια ΣΧΕΤΙΚΗ ισορροπία. Ας μην έχουμε βέβαια αυταπάτες - η Ελλάδα δρούσε πάντα ανοργάνωτα και η επιρροή της ήταν αντιστρόφως ανάλογη της οικονομικής επιρροής των Ελληνοαμερικανών - εξ' ου και τα όσα έγιναν (ατιμώρητα) στην Κύπρο, μια απαράδεκτη ποσόστωση της αμερικάνικης "βοήθειας" 7 προς 10 εις βάρος μας σε σχέση με την Τουρκία κ.ο.κ. 

Αυτές οι εποχές έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Οι ομογενειακές οργανώσεις είναι πιο διαιρεμένες από ποτέ, οι μεγαλοσχήμονες Ελληνοαμερικάνοι θυμούνται ως επί το πλείστον ότι είναι Έλληνες μόνο το βράδυ της Ανάστασης και την Κυριακή του Πάσχα, ο γερουσιαστής Σαρμπάνης έχει συνταξιοδοτηθεί (και ο γιος του είναι απλός βουλευτής) και οι προ του Ελπιδοφόρου Αρχιεπίσκοποι είχαν πολλά εκκλησιαστικά προβλήματα για να μπορέσουν να δώσουν στο ρόλο τους το κύρος του Ιάκωβου. Και από την άλλη και η ελληνική πολιτεία ποτέ δεν ασχολήθηκε με τα όσα, απασχολούν την ομογένεια για να ενισχύσει την (όποια) ελληνική συνείδηση έχουν οι ομογενείς στις ΗΠΑ. 

Ως αποτέλεσμα, το πάντα αρνητικό προς την χώρα μας αμερικάνικο "administration" να βρει χώρο να επιβάλλει μια πιο θετική αντιμετώπιση της Τουρκίας, και να επιδείξει μεγαλύτερη ανοχή. Αυτό συνέβει ακόμα και επί Προεδρίας Ομπάμα, ο οποίος ως γερουσιαστής και πρόεδρος της επιτροπής Ευρωπαϊκών υποθέσεων της Γερουσίας, ήταν υπέρμαχος των ελληνικών θέσεων, βρισκόμενος πολύ κοντά στις ελληνικές θέσεις. Ερχόμενος στην Προεδρία των ΗΠΑ όμως, "ξέχασε" πολλά από το παρελθόν του, αφήνοντας το "administration" να κάνει κουμάντο, ακόμα και σε περιπτώσεις (βλ. ΔΝΤ) που θα μπορούσε να βοηθήσει ουσιαστικά την χώρα μας.

Βέβαια είναι υπερφίαλο να πιστεύουμε ότι η Ελλάδα και τα ελληνικά "προβλήματα" είναι στο μυαλό των Αμερικανών προέδρων καθημερινά, ούτε μπορούμε να περιμένουμε ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν από μόνοι τους κινήσεις προς όφελός μας. Εκεί που γίνεται η διαφορά είναι σε θέματα που οι ΗΠΑ έχουν λόγο ή που τους ζητείται να παρέμβουν υπέρ μας. Οι ελληνοαμερικανικές "αμυντικές" συμφωνίες (που είναι ειδικά τα τελευταία χρόνια υπερβολικά ετεροβαρείς), η διαχείριση του ζητήματος των συνεχών παραβιάσεων της ελληνικής και της κυπριακής ΑΟΖ από τους Τούρκους, το Κυπριακό, η προστασία των ελληνικών μειονοτήτων στην Αλβανία και στην Τουρκία είναι θέματα που κοστίζουν λίγο και για

τα οποία οι ΗΠΑ μπορούν πάρουν θέση υπέρ μιας "σταθερής" και "αξιόπιστης" συμμάχου, όπως η χώρα μας. 

Ηθικό δίδαγμα: Η αποχώρηση του Ντόναλντ Τραμπ από την Προεδρία των ΗΠΑ είναι καλοδεχούμενη γιατί ο Μπάιντεν δεν έχει προσωπικά επιχειρηματικά συμφέροντα στην Τουρκία και προσωπικές σχέσεις με την οικογένεια Ερντογάν. Επομένως δεν έχει να χάσει χρήματα τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένειά του από οποιεσδήποτε "αναταράξεις" στη γειτονική χώρα, όπως ο Τραμπ. Από την άλλη όμως, όσο η διαχείριστική αρχή της κυβέρνησης των ΗΠΑ θεωρεί την Τουρκία πιο σημαντική και την χώρα μας ως "σίγουρη" ό,τι και να γίνει, δεν θα μπορούμε να περιμένουμε πολλά, όσο και αν ο Μπάιντεν μας "συμπαθούσε" περισσότερο ως αντι-πρόεδρος την χώρα μας, και "κατανοεί τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις καλύτερα" (όπως λέει ιδιωτικά και δημόσια ο πρωην υποψήφιος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μάικλ Δουκάκης). Για ν' αλλάξουν τα δεδομένα θα πρέπει η Ελλάδα (και η Κύπρος) ν' αναθεωρήσει τη σχέση της με την ελληνο-αμερικανική ομογένεια, να στηρίξει ανθρώπους που πιστεύουν ότι τα συμφέροντα της Ελλάδας και των ΗΠΑ συμπλέουν καθώς και να δείξει ότι δεν είμαστε "δεδομένοι". Τότε ίσως τα πράγματα βελτιωθούν για μας...

(Και προς Θεού...Ας σταματήσουμε να φερόμαστε ως ιθαγενείς προς οποιοδήποτε Αμερικανό (και μη) αξιωματούχο ή κυβερνητικό υπάλληλο επισκέπτεται την χώρα μας...Ως και ο ίδιος ο κ. Ζαχαράκις, στηλιτεύει στο βιβλίο του, την ευκολία με την οποία Αμερικανοί υπουργοί και υφυπουργοί έβλεπαν με άνεση και ύφος χίλιων καρδιναλίων Έλληνες Πρωθυπουργούς ή αντιπροέδρους της κυβέρνησης, αντι να συνομιλούν με αξιωματούχους αντίστοιχους του βαθμού τους)...