Μερικές αλήθειες για τον Έλληνα "πατριώτη" και την ομιλία του Ομπάμα

Η επίσκεψη Ομπάμα στην χώρα μας είχε πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία, ενώ οι ομιλίες και προσφωνήσεις του ήταν "γεμάτες Ελλάδα". Αναφορές σε κοινές αξίες και ιδανικά, τον αρχαίο μας πολιτισμό - ως και για τον Αντετοκούνμπο τον ακούσαμε να λέει.
Εκεί όμως που χάθηκαν πολλοί (και δίκαια) ήταν όταν επικαλέστηκε φράση από επιστολή ενός "πατριώτη", όπως ανώνυμα τον ανέφερε, του 1821 προς τον Τόμας Τζέφερσον για να υπογραμμίσει τους δεσμούς ΗΠΑ και Ελλάδας και την κοινή μήτρα των πολιτικών τους αξιών.
Ποιος ήταν εκείνος ο "πατριώτης", τα λόγια του οποίου επανέλαβε ο Ομπάμα για να εκφράσει την ευχή να είναι «πάντα Έλληνες και Αμερικανοί στο πλευρό του άλλου, ως φίλοι, συμπατριώτες και αδελφοί»;
Αυτός ο "πατριώτης" ήταν ο Αδαμάντιος Κοραής.  Ο Κοραής, όντας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Πανευρωπαϊκού Διαφωτισμού, είχε γνωρίσει τον Τόμας Τζέφερσον (που ήταν ο τρίτος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ, μεταξύ 1801 και 1809 και θεωρείται ένας από τους "Πατέρες του αμερικάνικου έθνους") στο Παρίσι πριν την Επανάσταση και πριν ο εκείνος ανέβει στην αμερικανική προεδρία. Έτσι με τις ανάγκες της επανάστασης να είναι τεράστιες και βασιζόμενος στο μεγάλο φιλελληνικό ρεύμα και τις δηλώσεις του τότε Αμερικανικού Προέδρου Μονρό πως "το όνομα της Ελλάδας γεμίζει τον νου και την καρδιά με τα υψηλότερα και ευγενέστερα αισθήματα", έγραψε μια επιστολή στα μέσα του 1823 - μετά από παρότρυνση του Μαυροκορδάτου - ζητώντας από τον Τζέφερσον (ο οποίος είχε τεράστια επιρροή στην αμερικάνικη κυβέρνηση) είτε να μεσολαβήσει για σύναψη εμπορικών συμφωνιών ώστε να περιοριστεί η επιρροή των Άγγλων είτε, αν αυτό δεν ήταν δυνατόν, να εκφραστεί δημόσια υπέρ του ελληνικού αγώνα.
Ξέρετε ποια ήταν η απάντηση του Τζέφερσον; "Ναι μεν αλλά..." όπως γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις. "Οι ΗΠΑ αποφεύγουν να αναμειχθούν σε ευρωπαϊκές υποθέσεις και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να παράσχει καμία βοήθεια". Στην ίδια επιστολή ο Τζέφερσον έκανε και λίγο "μάθημα" στον Κοραή, εκθέτοντας εκτενώς τις αξίες του αμερικανικού πολιτεύματος, παρουσιάζοντάς τις ως μία από τις ενδεχόμενες πηγές έμπνευσης του υπό σύσταση ελληνικού κράτους. Λες και ο Κοραής (και η Ελλάδα) είχε ανάγκη από έμπνευση και όχι από απτή υποστήριξη...
Τι πιο φυσιολογικό να ερχόταν αυτή από ένα καινούργιο κράτος το οποίο είχε κατακτήσει την ανεξαρτησία του πρόσφατα; Όπως και να έχει όμως, η υποστήριξη δεν ήρθε ποτέ όπως τη ζήτησε ο "ανώνυμος" πατριώτης - Κοραής. Αναπάντητες έμειναν και οι δύο επόμενες (και τελευταίες) επιστολές του Κοραή προς τον Τζέφερσον, στο τέλος του 1823 και τον Γενάρη του 1825 στην οποία τον καλούσε να ενεργήσει ώστε οι ΗΠΑ να αναγνωρίσουν γρήγορα την ελληνική ανεξαρτησία, διαμηνύοντάς του επίσης πως το ελληνικό Σύνταγμα θα εμπνέεται από τις αρχές που ενέπνευσαν και το αμερικανικό Σύνταγμα.
Τελικά χρειάστηκε να έρθει το 1837 για να μας αναγνωρίσουν οι ΗΠΑ, επ' ευκαιρίας μιας εμπορικής συμφωνίας που υπογράφηκε στο Λονδίνο.
Για την ιστορία, η Αϊτή -το Χαΐτιον, σύμφωνα με τα ελληνικά της εποχής- ήταν η πρώτη κρατική οντότητα που αναγνώρισε την Επανάσταση του '21 και το δικαίωμα των Ελλήνων για αυτοδιάθεση, με την επιστολή του προέδρου της Ιωάννου Βόγιερ (Jean Pierre Boyer) προς τον Αδαμάντιο Κοραή, η οποία φέρει ημερομηνία 15 Ιανουαρίου 1822.