Αυτοδιοικητικές εκλογές: παρασκηνιακές διεργασίες στους μεγάλους δήμους της χώρας

Με τις αυτοδιοικητικές εκλογές να πλησιάζουν με γοργούς ρυθμούς έχει νομίζουμε ενδιαφέρον να δούμε πως εξελίσσονται τα πράγματα στους μεγάλους Δήμους της χώρας: αυτό όχι γιατί οι μικρότεροι Δήμοι δεν έχουν ενδιαφέρον (σαφέστατα μετά τον Καλλικράτη τα πράγματα έχουν αλλάξει όσο αφορά τις δυνατότητες παρέμβασης των δημάρχων), αλλά γιατί στους μικρότερους παίζουν μεγάλο ρόλο άλλοι, όχι και τόσο πολιτικοί παράγοντες, με αποτέλεσμα ο καθορισμός της ψήφου να γίνεται τις περισσότερες φορές με μη πολιτικά κριτήρια. Αυτό βέβαια δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά σίγουρα κάνει την εκτίμηση για πολιτική επιρροή των κομμάτων λανθασμένη.

Η διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις είναι μια και ουσιαστική: το 90% των υποψηφίων, όσο σκληρά κομματικά στελέχη και αν έχουν υπάρξει, παρουσιάζονται πλέον ως "ανεξάρτητοι", με το 75-80% εξ αυτών να παρουσιάζονται ως αντι-μνημονιακοί, προτάσοντας το ανεξάρτητο των Δήμων και τονίζοντας σε όλους τους τόνους ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές δεν είναι "εθνικές". Το κατά πόσο βέβαια δικαιολογείται να χρησιμοποιούν τους Δήμους ως κολυμβήθρες του Σιλωάμ που τους εξαγνίζει από το κομματικό και (σε πολλές περιπτώσεις) μνημονιακό παρελθόν τους δε θα το σχολιάσουμε - θα το δούμε ως σημείο των καιρών, ελπίζοντας ότι οι ψηφοφόροι θα έχουν το μυαλό να κρίνουν ανάλογα...

Από κει και πέρα...

Αν πάρουμε τα κόμματα με τη σειρά της κοινοβουλευτικής τους δύναμης και ξεκινώντας από την ΝΔ, η γενικότερη εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι δεξιά παράταξη επέλεξε υποψηφίους μόνο όπου ήταν υποχρεωμένη εκ των πραγμάτων να το κάνει. Φοβούμενη την καταβαράθρωση των υποψηφίων της, και ενώ αρχικά υπήρχαν σκέψεις για στήριξη Καμίνη (Αθήνα), Μπουτάρη (Θεσσαλονίκη) και Δημαρά (Πάτρα), τελικά επικράτησε η άποψη για "πολιτικές" επιλογές με πρόσωπα που όμως που θα μπορούν εν ανάγκη να "τρέξουν" ως "λαγοί" ώστε οι Δήμοι αυτοί να μην περάσουν στα χέρια του ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρίζοντας μη Συριζαίους υποψηφίους. Είναι λυπηρό για το βασικό άξονα της συμπολίτευσης, αλλά αν εξαιρέσει κανείς τον Άρη Σπηλιοτόπουλο στην Αθήνα και τον Σταύρο Καλαφάτη στην Θεσσαλονίκη, ακόμα και η είσοδος στο 2ο γύρο είναι αμφίβολη σε πολλές περιπτώσεις. Υπάρχουν δε περιπτώσεις δήμων (π.χ. Χανιά, Περιστέρι) που η ΝΔ δεν μπόρεσε να βρει "δικό της" δήμαρχο και προσανατολίζεται να δώσει "έμμεσο" χρίσμα.

Για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης τα πράγματα είναι πιο απλά: οι επιλογές καθυστέρησαν χαρακτηριστικά, σε κάποιες περιπτώσεις οι επιλογές αφέθηκαν στα χέρια της "τοπικής κοινωνίας" με αποτέλεσμα τα πρόσωπα που επιλέχθηκαν είτε να έχουν μικρό κοινωνικό εκτόπισμα ή/και αναγνωρισιμότητα (βλ. Χανιά, Ηράκλειο), σε κάποιες άλλες οι επιλογές έγιναν με μια διάθεση να δοθεί "τόπος στα νιάτα" (βλ. Αθήνα) και σε κάποιες άλλες να υπάρξει μια διάθεση συνεργασίας ή υποστήριξης επιτυχημένων δημάρχων και δημοτικών συμβούλων, με "πρόσωπο" στην κοινωνία. Η ουσία όμως είναι ότι ανεξάρτητα με το τι λένε στην Κουμουνδούρου, οι δήμοι δεν αποτελούν την πρώτη εκλογική προτεραιότητα. Μάλλον σκέφτηκαν το ρητό "πρέπει να επιλέγει κανείς τις μάχες του" και έτσι αν και επισήμως μιλούν για "3 εκλογές, 1 αποτέλεσμα" στην πράξη οι δημοτικές είναι ο 3ος στόχος από τους 3 που υπάρχουν, με τις ευρωεκλογές να είναι πρώτος και τις περιφερειακές ο 2ος. Δεν είναι τυχαίο ότι στους περισσότερους μεγάλους δήμους ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναμένεται να έχει παρουσία στον 2ο γύρο, πράγμα που θα πρέπει να βάλει σε πολλές σκέψεις όσους χάραξαν την εκλογική στρατηγική του κόμματος...

Το ΠΑΣΟΚ αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση: μπορεί να έχει υποστεί εκλογική καθίζηση, μπορεί οι περισσότεροι υποψήφιοί του να αυτο-παρουσιάζονται ως "αντι-μνημονιακοί" (αν είναι ποτέ δυνατόν) αλλά η στήριξη που παρείχε (και θα παράσχει) σε 3-4 μεγάλους Δήμους σε "ανεξάρτητους" υποψηφίους, αναμένεται να βάλει λίγο το "χρώμα" του στον εκλογικό χάρτη και να εκλέξει κάποιους αμετανόητους συμβούλους...

Το ΚΚΕ και οι ΑΝ.ΕΛΛ. διανύουν βίους παράλληλους. Οι υποψήφιοι τους δεν έχουν ελπίδες εκλογής και προσανατολίζονται απλώς σε μια εκτεταμένη παρουσία στα δημοτικά συμβούλια. Οι μεν δεν ήθελαν να υποστηρίξουν συνδυασμούς άλλων οι δε, δε βρήκαν ιδιαίτερη "ανταπόκριση" στις όποιες συζητήσεις έκαναν. Το πρόβλημα της στελέχωσης των συνδυασμών και των δύο αυτών κομμάτων αποτελεί μια ακόμα πραγματικότητα, με το δε ΚΚΕ να συμπληρώνει αρκετούς συνδυασμούς πολύ δύσκολα. Οι ΑΝ.ΕΛΛ. βέβαια χωρίς τους κομματικούς συνδυασμούς του ΚΚΕ έχει μεγαλύτερο πρόβλημα και γι' αυτό δεν θα κατεβάσει δικούς του συνδυασμούς σε πολλούς δήμους.

Η ΔΗΜΑΡ έπαιξε πολύ πονηρά και θα καταφέρει να βάλει το "χρώμα" της και σ' αυτό τον εκλογικό χάρτη. Σειρά "ανεξάρτητων" υποψηφίων υποστηρίζονται και σ' αυτήν την εκλογική αναμέτρηση από τους πρώην "υπεύθυνους" αριστερούς, και μιας και πολλοί εξ αυτών είναι ήδη δήμαρχοι, αναμένεται η εκλογή αρκετών συμβούλων (έχοντας λόγο σε σειρά αποφάσεων). Στους ήδη υπάρχοντες, αναμένεται  να προστεθεί η υποψηφιότητα Βάμβουκα στα Χανιά, που με την "υπόγεια" υποστήριξη του Μητσοτακέικου αναμένεται να περάσει στον 2ο γύρο και να δώσει μάχη με τον ΠΑΣΟΚικό υποψήφιο (και πρώην υπουργό) Μανόλη Σκουλάκη.

Η Χρυσή Αυγή αποτελεί το μεγάλο αίνιγμα των εκλογών αυτών. Αν εξαιρέσεις την Αθήνα που έχει γίνει συσπείρωση δυνάμεων για τη συγκρότηση ψηφοδελτίου υπό τον Η. Κασιδιάρη, υπάρχει πρόβλημα εξεύρεσης υποψηφίων στο μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας για τη δημιουργία ψηφοδελτίων. Όμως, παρασκηνιακά έχουν γίνει συζητήσεις και έχει καταφέρει να βάλει "δικά της παιδιά" σε ψηφοδέλτια αρκετών υποψηφίων "εθνικοφρόνων" δημάρχων. Έτσι δικά της παιδιά υπάρχουν παντού και ο στόχος είναι η εκλογή τους...

Για τα υπόλοιπα μικρά κόμματα αποτελεί επιτυχία η αυτόνομη κάθοδος στις εκλογές. Αν εξαιρέσει κανείς συγκεκριμένες μεγάλες πόλεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Χανιά) παρότι υπήρχαν προσπάθειες για συγκρότηση ψηφοδελτίων, τελικά επικράτησε η λογική είτε της ενίσχυσης ψηφοδελτίων του ΣΥΡΙΖΑ είτε της καθόδου στις περιφερειακές εκλογές. Πάντως αν εξαιρέσει κανείς την Αθήνα δεν αναμένεται η εκλογή δημοτικών συμβούλων...