Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2013

Μια αναλυτική επισκόπηση του νέου φόρου ακινήτων

Ανακοινώθηκε το πολυαναμενόμενο σχέδιο νόμου για τον ενιαίο φόρο ακινήτων.

Τα βασικό στοιχείο του νόμου είναι ότι για πρώτη φορά τα τελευταία 30 χρόνια τουλάχιστον, ΔΕΝ υπάρχει αφορολόγητο για φόρο ακίνητης περιουσίας στην χώρα μας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν και για τα αστικά ακίνητα και τα κτίρια εντός σχεδίου υπάρχει μια ΣΧΕΤΙΚΗ μείωση από την σύμπτηξη των δύο βασικών φόρων δηλ. του ΦΑΠ και του "χαρατσιού" (όχι πάντως μεγάλα πράγματα στην πράξη), στην ουσία πληρώνουν ΟΛΟΙ οι ιδιοκτήτες αφού ο κύριος στόχος της κυβέρνησης είναι ακριβώς αυτός: να επιβάλει ένα άτυπο "ενοίκιο" στην ακίνητη περιουσία που θα ΣΥΝΔΥΑΖΕΙ το "προσωρινό" (και μόνο γι' αυτό το λόγο "συνταγματικά σύννομο") χαράτσι με τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας - πράγμα που συνιστά πανευρωπαϊκή πρωτοτυπία. Οι απαλλαγές για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες είναι βέβαια θετικές, αλλά η γραφειοκρατία αναμένεται να στερήσει σε πολλούς το δικαίωμα απαλλαγής αφού μεγάλη μερίδα του πληθυσμού πληρώνει φόρους με βάση ένα "υποθετικό" εισόδημα και όχι το πραγματικό.

Το δεύτερο είναι ότι για πρώτη φορά ζητείται φόρος για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα και τις αγροτικές εκτάσεις (χαρακτηριστικό είναι ότι δεν τη γλυτώνουν ούτε τα μαντριά). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ανεξάρτητα αν είναι κανείς κατ' επάγγελμα αγρότης ή έχει ένα ξεχασμένο πατρογονικό χωράφι σε μια βουνοπλαγιά θα πληρώσει φόρο, ακόμα κι αν αυτό δεν του αποδίδει έσοδα. Η αδικία είναι προφανής και δεν αξίζει να την εξηγήσουμε περαιτέρω (εξάλλου το έχουμε συζητήσει επαρκώς εδώ): εάν κάποιος αγρότης έχει ένα παράπηγμα στο χωράφι του (για να μην τον δέρνει το ξεροβόρι ή η κάψα του καλοκαιριού) θα φορολογείται με 75 ευρώ το στρέμμα, την ώρα που ο φόρος για τα αγροτεμάχια ξεκινάει από 1,5 μόλις ευρώ το στρέμμα. 

Το τρίτο είναι ότι σε μια προσπάθεια να γίνει ο φόρος δικαιότερος (και να τον "καταπιεί" ο μέσος Έλληνας ευκολότερα) δεν εξαιρούνται τα κόμματα, οι ανώνυμες εταιρείες του Δημοσίου και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις. Πρακτικά το αν συμβαίνει αυτό ή όχι δεν έχει αντίκτυπο στα έσοδα του Δημοσίου αφού τα κόμματα πλέον έχουν ελάχιστα ακίνητα, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις δεν έχουν χωράφια ή σπίτια - για να μη μιλήσουμε για τις ανώνυμες εταιρείες του Δημοσίου των οποίων η ακίνητη περιουσία έχει "μεταφερθεί" στο ΤΑΙΠΕΔ, για ν' "αξιοποιηθεί". Η ουσία είναι ότι απαλλάσονται του φόρου οι μονές (άμεσα) και τα νομικά πρόσωπα (έμμεσα) που είναι και οι μεγαλύτεροι κάτοχοι γης στην χώρα μας, μετά το ίδιο το Δημόσιο. (Κάνοντας μια ιστορική παρένθεση να πούμε ότι οι μονές απέκτησαν το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας τους λόγω παρόμοιων "χαρατσιών" επί Τουρκοκρατίας). Και αν υποθέσουμε ότι οι μονές προσφέρουν κοινωνικό έργο (πράγμα αληθές για κάποιες απ' αυτές - αλλά όχι για αρκετές), η ρύθμιση για τα νομικά πρόσωπα είναι σκανδαλώδης αφού σειρά νομικών τερτιπίων επιτρέπει τη δημιουργία χαμηλών πλασματικών τζίρων που θα επιτρέψουν σ' αυτά να τη βγάλουν "καθαρή" - κατά το κοινώς λεγόμενο.

Τέλος υπάρχει και μια άλλη παράμετρος που πολλοί "αναλυτές" παραβλέπουν. Οι αντικειμενικές αξίες τελούν υπό αύξηση. Αυτό θα γίνει - είτε άμεσα είτε έμμεσα, σύντομα αφού αποτελεί "μνημονιακή" υποχρέωση. Έτσι ακόμα και αν στη θεωρία κάποιος πληρώνει λιγότερα φέτος, το ποσό θ' αυξηθεί σύντομα με την πρώτη αύξηση τους, χωρίς την ταυτόχρονη αύξηση του εισοδήματος του. Πράγμα που σημαίνει ότι θα γίνει πρακτικά ακόμα πιο δύσκολη η πληρωμή οποιαδήποτε φόρου ακινήτων - αφού το ποσό θα είναι μεγαλύτερο...

Κύρια χαρακτηριστικά του ενιαίου φόρου ακινήτων
Κατηγορίες Ακινήτων:
Κτίρια
Ακολουθήθηκε το μοντέλο ΕΕΤΑ (πρώην ΕΕΤΗΔΕ), ωστόσο υπάρχουν πολύ περισσότερες φορολογικές ζώνες (20) σε σχέση με το ΕΕΤΗΔΕ. Η διαφορά ΕΕΤΗΔΕ –ΕΝΦΑ είναι κατά μ.ο. -16%. Η διαφορά ξεκινά από μείον 10 και φθάνει στο μείον 29% χαμηλότερα από τον προηγούμενο φόρο.
Στις 5 πρώτες ζώνες βρίσκεται το 85% των κτηρίων. Ο φόρος αυξομειώνεται ανάλογα με συντελεστές παλαιότητας, ορόφου (αυξάνεται από τον 2ο όροφο και πάνω) και προσόψεως. Οι μονοκατοικίες θα έχουν συντελεστή 1,03 και θα προσμετράται η ηλικία τους, ενώ σημειώνεται ότι μόλις το 0.6% των μονοκατοικιών θα πληρώσει μεγαλύτερο φόρο σε σχέση με τον προηγούμενο.
Σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως όταν πρόκειται για οικοδομές της τελευταίας 10ετίας, επειδή η ΔΕΗ υπολόγιζε κύριους και βοηθητικούς χώρους ενιαία, και τώρα αυτό διαχωρίζεται, θα προκύπτει χαμηλότερος φόρος.
Γήπεδα εντός σχεδίου (αστικά οικόπεδα)
Δεν αλλάζει κάτι στον υπολογισμό της τιμής του οικοπέδου. Ορίζονται 25 φορολογικές ζώνες από 20ευρ/στρ – 30.000 ευρ/στρ. Τα ¾ των οικοπέδων βρίσκονται σε ζώνες που πληρώνουν μέχρι 250 ευρ/στρ.
Συνήθως οι εκτάσεις στα αστικά οικόπεδα δεν είναι μεγάλες και πολλές φορές οι συνδικαιούχοι μοιράζονται το φόρο.
Η όποια φορολογία μένει για αστικό οικόπεδο στο οποίο υπάρχει κτίσμα είναι -25%. Σε αγροτεμάχια που έχουν μέσα κτίριο, μπορεί να χαρακτηριστεί ως βοηθητικό κτίριο και να πληρώνει 10%.
Νομικό πρόσωπο : ο Φόρος πλέον εκπίπτει ως δαπάνη και άρα αυτό που καταβάλλεται είναι μειωμένο κατά 26%
Γήπεδα εκτός σχεδίου (αγροτεμάχια)
Θα υπάρχουν 10 ζώνες. Το 90% των μην αστικών οικοπέδων βρίσκεται μέσα στις 3 πρώτες ζώνες όπου η τιμή διαμορφώνεται στα 1,5 έως 2,25 ευρώ ανά στρέμμα. Θα προσμετράται και ο συντελεστής τοποθεσίας, αλλά και ο συντελεστής χρήσης (μονοετής καλλιέργεια 1, ελαιώνας 2, πολυετής καλλιέργεια: 2,5)
Βοηθητικός χώρος σε αγροτεμάχιο : φόρος 10%. Τα μαντριά θα πληρώνουν κανονικό φόρο
Ποιοι δεν απαλλάσσονται και ουσιαστικά για πρώτη φορά φορολογούνται
Κόμματα, Συνδικαλιστικές οργανώσεις, Κτίρια Νοσοκομείων που αξιοποιούνται εμπορικά, Ακίνητα και εκτάσεις επιταγμένες από το στρατό, Τράπεζα της Ελλάδος, Ανώνυμες εταιρείες του Δημοσίου.
Απαλλαγές
Ευπαθείς ομάδες
Προβλέπεται 50% έκπτωση στο φόρο για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα (7.000 + 1000 για κάθε παιδί) και 100% απαλλαγή για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και 3 ή περισσότερα παιδιά (δηλαδή: έως 11.000)
Νομικά πρόσωπα
Προβλέπεται αναβολή της πληρωμής του φόρου αν το νομικό πρόσωπο έχει χαμηλό τζίρο (δηλαδή όταν ο τζίρος δεν υπερβαίνει το δεκαπλάσιο του φόρου) ή αν έχει υποστεί 30% μείωση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Σύμφωνα με το νέο νόμο, ο φορολογούμενος θα μπορεί να κάνει δήλωση μεταβολών για την ακίνητη περιουσία του οποιαδήποτε χρονική στιγμή μέσα στο έτος και θα φορολογείται γι' αυτά που είχε στην κατοχή του την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους. Προβλέπεται η δυνατότητα ο φόρος να καταβάλλεται σε δόσεις, καθώς και έκπτωση 1,5% για εφ’ άπαξ καταβολή. Πέραν των γενικών μέτρων που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών, η εισπραξιμότητα του φόρου διαφυλάσσεται και μέσω της υποχρέωσης των συμβολαιογράφων και των υποθηκοφυλάκων να βεβαιώνουν ότι έχουν εκπληρωθεί οι φορολογικές υποχρεώσεις για το ακίνητο, προκειμένου να γίνει μεταβίβαση.

(ο συνοπτικός οδηγός προέρχεται από την "Ελευθεροτυπία")

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου