Κούρεμα καταθέσεων στην Κύπρο - παρασκήνιο και σχόλια

Είδηση: Σε πολιτική συμφωνία σχετικά με το πρόγραμμα στήριξης της κυπριακής οικονομίας κατέληξαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης. Αποφασίστηκε η επιβολή ενός «τέλους σταθερότητας» που θα αφορά τις τραπεζικές καταθέσεις, ενώ όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Eurogroup, η συμφωνία προβλέπει τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους στα επίπεδα του 100% ως το 2020, με οικονομική στήριξη που θα φτάνει ως τα 10 δισ. ευρώ.  Επιπλέον, οι τόκοι επί των καταθέσεων θα φορολογηθούν με 20-25%, ενώ ο εταιρικός φόρος στην Κύπρο θα αυξηθεί από το 10 στο 12,5%. Τα αναμενόμενα έσοδα από την επιβολή αυτών των τελών εκτιμώνται σε 5,8 δισ. ευρώ.

Σε επιφυλακή βρίσκεται η αστυνομία της Κύπρου για προληπτικούς λόγους, μετά την αναστάτωση που προκάλεσε η απόφαση της Συνόδου του Eurogroup, αλλά και η άμεση εφαρμογή  για κούρεμα όλων των καταθέσεων.  Ελεγχόμενη θεωρείται η κίνηση στα ATM της Κύπρου, αφού οι πολίτες έχουν αντιληφθεί ότι το μέτρο της κατάσχεσης ισχύει ήδη και δεν μπορούν να περισώσουν κάτι. Ακόμη και λογαρισμοί σχολικής αποταμίευσης στους οποίους οι μαθητές καταθέτουν στο τέλος της εβδομάδας ποσά της τάξης των 5 ευρώ, διαπιστώνεται πως έχουν υποστεί το κούρεμα του 6,75% (είναι 9,9% για καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ).

Άγνωστο είναι πόσους Έλληνες πολίτες αφορά η αιφνιδιαστική αυτή απόφαση, αφού είναι γνωστό ότι αρκετοί είχαν μεταφέρει στην Κύπρο τα χρήματά τους για τα γλυτώσουν από ενδεχόμενο κούρεμα των καταθέσεων στην Ελλάδα. Στο Προεδρικό Μέγαρο συσκέπτονται ήδη εκτάκτως οι υπουργοί των παραγωγικών υπουργείων για λεπτομερειακή ενημέρωση επί της συμφωνίας στο Eurogroup. Το υπουργικό συμβούλιο θα κληθεί σήμερα, ή αύριο, να υιοθετήσει νομοσχέδια για την εφαρμογή των προνοιών του προγράμματος, που συμφωνήθηκε, ώστε να κατατεθούν στη Βουλή υπό τη μορφή του κατεπείγοντος πριν από την Τρίτη. Δραματική ήταν πριν από λίγο η παρέμβαση του κυβερνητικού εκπροσώπου Χρίστου Στυλιανίδη στο ΡΙΚ,  ο οποίος υπεραμυνόμενος της απόφασης στην οποία έλαβε το Eurogroup για κούρεμα καταθέσεων είπε πως η Κύπρος βρέθηκε αντιμέτωπη με τον κίνδυνο μιας άτακτης χρεοκοπίας η οποία αν συνέβαινε θα είχε ολέθριες συνέπειες για τον τόπο ενώ για τις καταθέσεις θα σήμαινε κούρεμα της τάξης του 90%!
Ο Νίκος Αναστασιάδης, όπως είπε ο κ. Στυλιανίδης, αποχώρησε δύο φορές από τη διαπραγμάτευση όταν η απαίτηση που είχε τεθεί στο τραπέζι από το ΔΝΤ και κάποιους άλλους εταίρους, για κούρεμα καταθέσεων της τάξης του 40%!. Σε αυτό το ενδεχόμενο ο Νίκος Αναστασιάδης εξεμάνη αποχωρώντας και λέγοντας ότι οι όροι που τίθενται είναι απίστευτα οδυνηροί. Αποτέλεσμα η διαπραγμάτευση να επαναρχίσει σε μία νέα βάση και να οδηγηθούμε τελικά στη συμφωνία η οποία επετεύχθη.

Πάντως, η κατάσταση όπως είπε ο κ. Στυλιανίδης επιδεινώθηκε δραματικά -όπως ανέφερε και η ίδια η Κριστίν Λανγκαρντ χθες- από τον περασμένο Ιούλιο, αφού η απροθυμία, όπως σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, να ληφθούν οδυνηρές μεν αλλά αναγκαίες αποφάσεις, ζημίωσαν τη χώρα μας κατα δύο δισ. ευρώ!

(Τελευταία νέα: Μετά τις γενικευμένες αντιδράσεις, οι περισσότεροι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης ζήτησαν την παροχή ευελιξίας ως προς το τέλος φορολόγησης των καταθέσεων στην Κύπρο.  Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, ζήτησαν τη διαφύλαξη των καταθέσεων έως του ποσού των 100.000 ευρώ, και αντίστοιχα την αναπροσαρμογή του σχετικού συντελεστή επί του τέλους στις καταθέσεις υπεράνω του ποσού αυτού, προκειμένου να συγκεντρωθεί το πόσο στόχος, που είχε τεθεί κατά την τελευταία συνεδρίασή του συμβουλίου υπουργών Οικονομικών στις Βρυξέλλες.
Δίνεται η δυνατότητα ευελιξίας στην κυπριακή κυβέρνηση να αποφασίσει το νέο «μείγμα», για τις καταθέσεις πάνω από τις 100.000 ευρώ, μετά τις έντονες αντιδράσεις που ξεσήκωσε η αρχική απόφαση.
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις ανοιχτό παραμένει πώς θα διαμορφωθεί το "μείγμα" ώστε να μαζευτεί το ποσό των 5,8 δισ. ευρώ, καθώς αυτό σημαίνει μεγαλύτερη φορολόγηση στην κλίμακα άνω των 100.000 ευρώ. Γεγονός που δυσκολεύει ακόμα την κυβέρνηση και θα κρίνει πώς θα διαμορφωθούν τα "κουκιά" στο κοινοβούλιο της Κύπρου την Τρίτη στην Ολομέλεια.
Ενα πιθανό σενάριο που κουβεντιάζεται είναι πάνω από 100 χιλιάδες ευρώ κατάθεση να κουρευτεί με 15,6%, δηλαδή για ποσό 100.001 ευρώ τα 15.600 ευρώ πηγαίνει ως φόρος στο κυπριακό κράτος).
Σχόλιο: Το 1ο ευρωπαϊκό πειραματόζωο ήταν η Ελλάδα και έμελε το 2ο να είναι η Κύπρος... Σε εμάς έμαθαν "στου κασίδη το κεφάλι" πως λειτουργούν πρακτικές και μέτρα τα οποία στη συνέχεια εφάρμοσαν στον υπόλοιπο ευρωπαϊκό νότο (ανεξάρτητα αν μπήκαν όλες οι χώρες σε Μνημόνια ή όχι), ενώ στην Κύπρο πήγαν ένα βήμα παραπέρα, εφαρμόζοντας "υποχρεωτική εισφορά αλληλεγγύης" σε όλες τις καταθέσεις - χωρίς καν να εξαιρέσουν τις μαθητικές, πράγμα που θα περίμενε κανείς από μια "Ευρώπη των λαών". Και όλα αυτά ενώ ήδη έχουν γίνει μισθολογικές μειώσεις και αλλαγές σε διάφορους τομείς (σχετικούς και άσχετους με το δημόσιο χρέος - όπως πάντα) στην ελληνική πεπηπατημένη.

Γιατί αλήθεια έγινε όμως το "κούρεμα των καταθέσεων" στην Κύπρο και όχι αλλού; Η απάντηση είναι απλή. Στην Κύπρο ο τραπεζικός τομέας μεν ανθεί, αλλά τα μεγέθη είναι μικρότερα. Έτσι οποιαδήποτε εφαρμογή ενός νέου μέτρου θα γινόταν σ' ένα περιβάλλον "ελεγχόμενο" απ' όλες τις πλευρές. Παράλληλα δε, η εφαρμογή ενός σκληρού μέτρου - όπως το κούρεμα των καταθέσεων - θα λειτουργούσε αποτρεπτικά για οποιαδήποτε πιθανή αντίδραση, σε μια από τις επόμενες ή και προηγούμενες χώρες ("είδατε τι πάθανε οι Κύπριοι; Καθίστε φρόνιμα" - θα είναι η επωδός που σίγουρα θα χρησιμοποιηθεί από εγχώρια και αλλοδαπά παπαγαλάκια) - που είναι σχεδόν σίγουρο ότι θ' ακολουθήσουν.

Παράλλληλα δε, οι δανειστές μας (βασιζόμενοι στο ότι εμείς αλλά και άλλοι λαοί δεν κατανοούν το ότι Δημόσιο είναι κάτι που ανήκει σε όλους και είναι κάτι απτό και ορατό και όχι κάτι μακρινό και ξένο), θα μπορέσουν εύκολα να χρησιμοποιήσουν το "πάθημα" της Κύπρου, ως εναλλακτικό για τα όσα θα ζητήσουν από δω και πέρα - είναι αυτό είναι αποκρατικοποιήσεις (για τις οποίες αξίζει να διαβάσετε το άρθρο για το "Σχέδιο Δ" εδώ), ο φυσικός και ο ορυκτός μας πλούτος, χιλιάδες απολύσεις στο Δημόσιο, νέες αυξήσεις στα όρια ηλικίας κ.ο.κ. Όρεξη να έχουμε να περιμένουμε...

Ήταν λοιπόν ατυχές για την Κύπρο - όπως ήταν και για μας το πρώτο Μνημόνιο - το ότι ένα τόσο άδικο και σκληρό μέτρο, έμελε να πρωτοεφαρμοστεί σ' αυτήν, και ενώ η χώρα βρίσκεται σε μια "ισχυρή" οικονομική  ένωση, όπως αυτή του Ευρώ. Ελπίζουμε μόνο τα όσα είχαμε γράψει στο παρελθόν για το Κυπριακό (διαβάστε εδώ αναλυτικά), να μη γίνουν πραγματικότητα... Γιατί αλλιώς θα επιβεβαιωθούν εκείνοι που υποστηρίζουν εδώ και καιρό, ότι τα χειρότερα για τον ελληνισμό έρχονται...

Για την οικονομία της Κύπρου τα πράγματα είναι επίσης δυσοίωνα. Το μοντέλο "τουρισμός-τράπεζες-ακίνητα" στο οποίο βασίστηκε η ανάπτυξή της, μάλλον μας αποχαιρετάει για πάντα - η απόφαση της Ε.Ε. μάλλον ωθεί τις ξένες καταθέσεις (και κυρίως τις ρωσικές που είναι πάνω από το 40% των συνολικών καταθέσεων στο νησί) εκτός σε "ασφαλείς" ή off-shore προορισμούς, που ακόμα και αν δεν πληρώνουν καλά "επιτόκια" (όπως π.χ. η Ελβετία, το Λουξεμβούργο κ.λπ) εντούτοις είναι "εκτός κινδύνου".  Και έτσι και τα τραπεζικά ιδρύματα των χωρών αυτών που τόσα κεφάλαια έχασαν λόγω των κυπριακών τραπεζών, παίρνουν το "αίμα τους πίσω".

(Και βέβαια οι αλλαγές που, υπό το βάρος των εξελίξεων, αναμένονται στο σχέδιο, ελαφρύνουν τα βάρη για τους μικρομεσαίους καταθέτες, αλλά η ζημιά στην οικονομία του νησιού παραμένει...)

Πηγή είδησης: "Ελευθεροτυπία"