Και η Σύνοδος των Πρυτάνεων χτενίζεται...

Η αλήθεια είναι ότι πάντα στα πανεπιστήμια της Ελλάδας υπήρχαν καθηγητές χαμηλού επιστημονικού (και νοητικού πολλές φορές) επιπέδου, άνθρωποι που πήραν τις θέσεις τους λόγω γνωριμίας, πολιτικής στήριξης ή συγγένειας, καθώς και εκείνοι που ανέβηκαν λόγω παροχής εξυπηρετήσεων (πολλαπλών ειδών) σε παλιότερους καθηγητές.

Υπήρχαν όμως και ένα μεγάλο μέρος που ήταν πραγματικοί "φάροι" γνώσεων, που ήταν υψηλού πνευματικού βεληνεκούς και που πάνω απ' όλα ήταν και πραγματικοί και φανατικοί δημοκράτες και αγωνιστές - χωρίς καν ν' ανήκουν στην αριστερά.

Ποτέ όμως από ιδρύσεως των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην Ελλάδα, η χώρα μας δε βρέθηκε στη δυσάρεστη θέση να έχει ένα ιδιαίτερα χαμηλό μέσο όρο - σε όλα τα επίπεδα - όπως αυτό στο οποίο βρίσκεται την τελευταία 15ετία.

Ούτε το "brain drain", ούτε η απογοήτευση λόγω περικοπών δεν μπορούν ν' αποτελέσουν δικαιολογία γι' αυτό. 

Τα όσα συμβαίνουν στα ελληνικά πανεπιστήμια δείχνουν μια κατάσταση οριακή - από πλευράς ηθικής: καθηγητές να παίρνουν ποσοστά από τον (πενιχρό) μισθό των διδακτορικών και μεταπτυχιακών φοιτητών τους που έχουν την τύχη να εισπράττουν υποτροφία, να εμφανίζονται σπανίως στα διδασκόμενα μαθήματά τους, να "μαγειρεύουν" αποτελέσματα, να κάνουν εξωτερική εργασία χρησιμοποιώντας φοιτητές τους ως (άμισθους) μαθητευόμενους τους, να γίνονται τσιράκια τοπικών βουλευτών, περιφερειακών/δημοτικών συμβούλων και κομματαρχών με αντάλλαγμα μια υποστήριξη σε μια μελλοντική θέση στο ακαδημαϊκό τους ίδρυμα, να δίνουν διδακτορικά άνευ εργασίας σε κομματικά φοιτητικά στελέχη, να δίνουν τα εξεταζόμενα θέματα (έναντι αμοιβής) πριν τις εξετάσεις σε φοιτητές ή να εκμεταλλεύονται σεξουαλικά φοιτητές/φοιτήτριες έναντι καλύτερων βαθμών. Για να μη μιλήσουμε για τα όσα τραγελαφικά έγιναν στην περίπτωση της συντρόφου του Πρωθυπουργού η οποία από καθηγήτρια της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης βρέθηκε καθηγήτρια στο ΕΜΠ ή το ότι στην περίοδο κοινωνικής κρίσης που περνάει η χώρα μας, η συντριπτική πλειοψηφία του ακαδημαϊκού δυναμικού της χώρας, παρέμεινε "βουβή" και ανέκφραστη.

Το χειρότερο βέβαια δεν είναι ότι όλα αυτά συμβαίνουν. Το χειρότερο είναι ότι κανείς - από τον ακαδημαϊκό χώρο - δεν κάνει κάτι για "να σπάσει το απόστημα". Και είναι τραγικό ότι πολλές φορές αυτοί οι ίδιοι που κάνουν κάτι από τα όσα αναφέραμε παραπάνω, κατηγορούν τα ίδια τα πανεπιστημιακά ιδρύματα στα οποία εργάζονται για "χαμηλό επίπεδο". 

Το ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια παράγουν - γενικά - καλού επιπέδου αποφοίτους αποτελεί πραγματικό θαύμα, αν λάβει κανείς υπόψιν του - εκτός από τα παραπάνω - την υπεραριθμία των φοιτητών, την κατασπατάληση πόρων και τις κακές υποδομές.

Θα περίμενε λοιπόν κανείς ότι η σύνοδος των Πρυτάνεων της χώρας, των κορυφών δηλαδή των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της Ελλάδας, σε μια τέτοια κομβική χρονικά περίοδο, θα προσπαθούσε να δώσει απαντήσεις στο ηθικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα ιδρύματα, να ζητήσει στοχευμένη χρηματοδότηση για ν' αντιδράσει στο brain drain και να δώσει μια ώθηση στην ερευνητική δραστηριότητα (που έχει καταλήξει να εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από ευρωπαϊκά προγράμματα) και να ζητάει προώθηση πολιτικών που θα οδηγήσει σε ουσιαστική παραγωγή μαθησιακού έργου. Ή να δει πως θ' αντιμετωπιστεί η επερχόμενη λαίλαπα της δημιουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων, η οποία θα μοιράσει την πίτα χρηματοδότησης σε περισσότερους "παίκτες" εντός της χώρας. Ή έστω να βρει τρόπους ώστε να προστατευτεί το πανεπιστημιακό άσυλο τόσο από αυτούς που θέλουν να το καταργήσουν όσο και από εκείνους που χρόνια τώρα το χρησιμοποιούν ως ασπίδα για παρανομίες και καταστροφές.

Έλα μου όμως που αυτά δε φαίνεται ν' αφορούν ή να ενδιαφέρουν τους Έλληνες πρυτάνεις. Το ψήφισμα της συνόδου, αναφέρει τη "δημιουργία ξενόγλωσσων προγραμμάτων" (λογική απαίτηση δεδομένου ότι υπάρχει χώρος και άνεση για καινούργια τμήματα) και την "προσέλκυση διδασκόντων από το εξωτερικό" (αυτό ζητείται την ίδια στιγμή που ζητείται και "άμεση αναπλήρωση των κενών θέσεων που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια"), "την προώθηση κινητικότητας των φοιτητών ακόμα και εκτός των πανεπιστημίων" (δηλαδή κάποιος γράφει χαμηλό βαθμό και περνάει νοσηλευτική αλλά μπορεί να προωθηθεί από τους καθηγητές - με τις γνωστές αδιαφανείς μεθόδους προφανώς που αναφέραμε παραπάνω), "την κάλυψη εξόδων εκτός έδρας" (!!!) κ.ο.κ. Γίνεται και μια αναφορά στο πανεπιστημιακό άσυλο - χωρίς όμως ουσιαστική πρόταση για του τι μπορεί να γίνει.

Καμία καινοτόμος πρόταση δηλαδή πέραν της "παροχής στα ΑΕΙ της δυνατότητας να σχηματίζουν ενεργειακές κοινότητες με στόχο την παραγωγή και ιδιοκατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας" (πράγμα που μπορούν να κάνουν βέβαια τα ΑΕΙ που έχουν εκτάσεις και με το υπάρχον νομικό πλαίσιο με την τοποθέση φωτοβολταϊκών).

Αλλά προφανώς δεν μπορούμε να έχουμε μεγάλες απαιτήσεις από μια ομάδα ανθρώπων που στην πλειοψηφία της, το βασικό της μέλημα είναι η εξασφάλιση εκλόγιμης θέσης στα ψηφοδέλτια των δύο μεγάλων κομμάτων στις επόμενες εκλογές...