Αλλαγές στις τράπεζες - Από την εθελουσία στις απολύσεις και ο αντίκτυπος στις τοπικές κοινωνίες

Μια βόλτα στις επαρχιακές πόλεις τους τελευταίους μήνες, αναδεικνύει ένα σοβαρότατο πρόβλημα το οποίο τυγχάνει όμως μικρής προβολής: τα υποκαταστήματα των των συστεμικών τραπεζών κλείνουν το ένα μετά το άλλο, και οι υπηρεσίες "συγχωνεύονται" δηλ. πλέον δεν προσφέρονται όλες οι υπηρεσίες σε όλα τα (εναπομείνοντα) υποκαταστήματα, αλλά οι βασικές (συναλλαγές στο γκισέ) και μόνο.

Το φαινόμενο αυτό αφορά πολλούς (ιδιοκτήτες ακινήτων, εργαζομένους, τοπικές οικονομίες) αλλά λίγοι μιλούν και ο λόγος απλός: οι τράπεζες έχουν "άκρες" με όλους. Δίνουν δάνεια ή διαχειρίζονται ήδη υπάρχοντα και διαθέτουν κονδύλια για διαφημιστικό χρόνο ή χορηγίες. Λίγοι θα έχουν το κουράγιο να φέρουν στο φως ιστορίες που θα φέρουν αρνητική δημοσιότητα - σε μια περίοδο που κανένας τραπεζίτης δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως "δημοφιλής". Οι τράπεζες θα φροντίσουν ώστε να υπάρξει "τιμωρία" σε περίπτωση που τέτοιες ειδήσεις πάρουν διαστάσεις.

Το φαινόμενο θα συνεχιστεί με αμείωτο ρυθμό ενώ παράλληλα έρχεται κύμα απολύσεων εργαζομένων. Αυτό εξάλλου επιτάσει και η λογική (τους): Λιγότερα υποκαταστήματα, λιγότερες ανάγκες για προσωπικό. Η τεχνολογία και η κρίση έφεραν (και θα συνεχίσουν να φέρνουν) δραματικές αλλαγές.

Και οι αλλαγές θα γίνουν στα ζητήματα που απασχολούν - εντονότατα - τις τράπεζες, δηλαδή τα κόκκινα δάνεια, τους πλειστηριασμούς και το (μισθολογικό και λειτουργικό) κόστος. Τα κόκκινα δάνεια και οι πλειστηριασμοί θα "λυθούν" με παρέμβαση των δανειστών - και με την επιβολή μνημονιακής νομοθεσίας.

Απομένει η μείωση του λειτουργικού και του μισθολογικού κόστους: Το πρώτο μειώνεται με το κλείσιμο των καταστημάτων. Η μείωση όμως του μισθολογικού (που συνδέεται και με την αύξηση της ανεργίας - ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα, ειδικά για την προεκλογική φάση στην οποία εισερχόμαστε σιγά-σιγά) περνάει σε άλλη διάσταση:  Η περίοδος των συμφωνιών για οικειοθελή αποχώρησης με ισχυρά οικονομικά κίνητρα έχει παρέλθει. Τα δεδομένα αλλάζουν και έτσι με την πίεση της ΕΚΤ και των μετόχων (πλην του Δημοσίου το οποίο σφυρίζει αδιάφορα ως συνήθως) οι τράπεζες περνούν σε περίοδο απολύσεων. Αναλυτές εκτιμούν ότι μέχρι το τέλος του 2020 θα υπάρξουν απολύσεις περίπου 4 εώς 5 χιλιάδων εργαζομένων - αριθμός τεράστιος για τα δεδομένα του τραπεζικού τομέα και της οικονομίας γενικότερα.

Οι εποχές που οι "αποχωρούντες"-απολυμένοι λάμβαναν παχυλά μπόνους έχουν παρέλθει. Όσοι απολυθούν θα λάβουν, όπως είναι φυσικό, τη νόμιμη αποζημίωση η οποία σε κάποιες περιπτώσεις ίσως είναι ενισχυμένη από ένα μικρό επιπλέον ποσό. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι αυτές οι μειώσεις στο προσωπικό ήταν στο πλάνο εδώ και χρόνια (και οι φήμες λένε ότι οι μνημονιακές μειώσεις στις αποζημιώσεις έγιναν ακριβώς για να εξυπηρετηθούν οι απολύσεις στις τράπεζες). Οι μειώσεις στο προσωπικό γίνονται και με το πρόσχημα της επέκτασης της χρήσης της τεχνολογίας και όχι μόνο γιατί μειώνονται τα υποκαταστήματα. Παράλληλα οι διοικήσεις φαίνεται να μελετούν κατά πόσο μπορεί να λειτουργήσει και σε επίπεδο τραπεζών η δοκιμασμένη σε άλλους κλάδους τακτική της ανάθεσης συγκεκριμένου έργου σε άλλη εταιρεία. Ήδη τα δάνεια τα διαχειρίζονται εδώ και καιρό "άλλοι", ενώ υπάρχουν αρκετοί ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι σε περιόδους που υπάρχουν αυξημένες ανάγκες. Δεν αποκλείεται επομένως να υπάρχει και συνέχεια αφού οι "ενοικιαζόμενοι" κοστίζουν λιγότερο, δεν απεργούν και δεν επιβαρύνουν με ασφαλιστικές εισφορές τα τραπεζικά ιδρύματα.

Το πανηγύρι ξεκίνησε και δύσκολα θα σταματήσει...