Ιστορίες από την εποχή του κορωναϊού - Οι επαναπατρισμοί, τα καινούργια μέτρα περιορισμού, ο εκνευρισμένος Τσιόδρας,οι προσλήψεις γιατρών και άλλα επίκαιρα

Τα όσα έχουν συμβεί στην χώρα μας σε διάστημα μικρότερο των 20 ημερών είναι πραγματικά αδιανόητα. Ο κορωναϊός καθορίζει πλέον τη ζωή μας, αφού επικρατεί η λαϊκή ρήση "ο φόβος φυλάει τα έρμα".

Σε μια πρωτοφανή κινητοποίηση για τα ελληνικά δεδομένα, η κυβέρνηση πήρε μέτρα αποτροπής της διασποράς του ιού πολύ γρήγορα. Το "Μένουμε Σπίτι" έγινε πράξη για πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού (που κατάλαβε τι σημαίνει "ατομική ευθύνη"και επέδειξε ψυχραιμία και αλληλεγγύη), σχολεία, πανεπιστήμια, μαγαζιά και καταστήματα έκλεισαν, ενώ το κράτος έδειξε υπευθυνότητα, "κρατικοποιώντας" στην ουσία μεγάλο μέρος του ιδιωτικού τομέα, ενισχύοντας οικονομικά επιχειρήσεις και εργαζομένους (όχι όμως όλους όσους θα έπρεπε όπως θα δούμε παρακάτω) με καταβολή επιδομάτων, διακοπές πληρωμών φόρων κ.ο.κ. Παράλληλα έβγαλε μπροστά ορισμένους σοβαρούς ανθρώπους - γνώστες του αντικειμένου, που δείχνουν ότι δεν πήραν τη θέση που έχουν αυστηρά και μόνο λόγω της κομματικής τους ταυτότητας/ιδεολογίας. Και ας θυμώνουν, ελπίζουμε πάνω στην ένταση της στιγμής, όταν τους τονίζεται ότι πλέον όποιος έχει συμπτώματα για τον ιό, δεν μπορεί να έχει καμία βοήθεια από πουθενά, εκτός των νοσοκομείων αναφοράς (στα οποία επικρατεί χάος), αφού οι οικογενειακοί γιατροί δε λειτουργούν πλέον. Και ας τους λένε τα διαφημιστικά σποτ της κυβέρνησης (με τον αγαπητό σε όλους Σπύρο Παπαδόπουλο) ότι πρέπει "να πάρουν τηλέφωνο το γιατρό τους".
Βέβαια δεν έγιναν όλα τα πράγματα όπως θα έπρεπε. Στην χώρα που μπορεί ο Κασιδιάρης ν' ανεβάζει βίντεο μιλώντας για τις "άγνωστες" αλήθειες για τον κορωναϊό ή η επιβολή των περιοριστικών μέτρων γίνεται με τους αστυνόμους να κατεβαίνουν στους δρόμους σαν σε παρέλαση (όπως δείχνει το παρακάτω βίντεο), τα στραβά δε διορθώνονται, ειδικά όταν δεν υπάρχει διάθεση να διορθωθούν.
Οι ανακοινώσεις περί "εκ περιτροπής" εργασία με ταυτόχρονη περικοπή του μισθού των εργαζομένων και το γεγονός ότι δόθηκε μεγάλο χρονικό περιθώριο σε επιχειρήσεις να ξεφορτωθούν εργαζομένους την ίδια στιγμή που κάποιες απ' αυτές θα μπορέσουν να εκμεταλλευτούν κάποια από τα μέτρα της κυβέρνησης δεν μπορεί να περάσουν απαρατήρητα.
Όπως επίσης δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το ότι οι προσλήψεις στο ΕΣΥ είναι μικρού χρονικού περιθωρίου και αριθμητικά πολύ κατώτερες των αναγκών που αναμένεται να υπάρξουν το επόμενο διάστημα, δεδομένου ότι ο κορωναϊός δεν πρόκεται να εξαφανιστεί σε 3 ή 4 μήνες - αφήστε που και αν οι προσλήψεις έχουν εγκριθεί, εκείνοι που ξεκινούν υπηρεσία είναι ελάχιστοι... Ούτε ότι οι κλινικάρχες ενισχύονται σε μια περίοδο που η αισχροκέρδεια από μέρους τους "πάει σύννεφο", ενώ είναι ένας από τους λίγους κλάδους για τους οποίους ΔΕΝ προβλέπεται επίταξη κλινών (αλλά πληρωμή με όρους ελεύθερης αγοράς).
Ούτε το ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα "ενισχυθούν" με "voucher" για εκπαίδευση σε ΚΕΚ, για να προσαρμοστούν στις "νέες τεχνολογικές συνθήκες", λες οι μηχανικοί και οι δικηγόροι δουλεύουν με τον άβακα και το τεφτέρι στην εποχή μας. Αυτά είναι προφανή και ήδη υπάρχει δίκαιη κριτική.
Υπάρχουν όμως και κάποια πράγματα τα οποία προκαλούν προβληματισμό και ας μην τυγχάνουν της προσοχής των media - γραπτών, ηλεκτρονικών, τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών.

Αφήνοντας στην άκρη το ότι η απαγόρευση της κυκλοφορίας - αν και ήταν απόλυτα δικαιολογημένη επιστημονικά- στηρίχθηκε σε fake news (αφού ο Πρωθυπουργός τ' ανακοίνωσε μετά από ένα διήμερο στο οποίο ελάχιστοι κυκλοφορούσαν και δεν "έμεναν σπίτι" και οι φωτογραφίες των ρεπορτάζ ήταν από προηγούμενες ημέρες): Καταρχήν έχουμε μια σαφή ανακολουθία στην κυβερνητική ρητορική. Από την μία έχουμε διαβεβαιώσεις ότι "πάμε καλά", οι Έλληνες "μένουν σπίτι", ότι αν και θα πρέπει να συνεχίσουμε να είμαστε "προσεκτικοί" οι ενδείξεις δείχνουν ότι "δε θα γίνουμε Ιταλία". Από την άλλη όμως βλέπουμε την κυβέρνηση έτοιμη να πάρει σκληρότερα μέτρα, και μάλιστα τα έχει ήδη σχεδόν προαναγγείλει (και περιλαμβάνουν ωράριο κυκλοφορίας και περαιτέρω περιορισμούς στους λόγους που δικαιολογούνται μετακινήσεις μεταξύ των άλλων). Αυτό προκαλεί προβληματισμό αφού δεν μπορείς να δηλώνεις δημόσια ότι με τα παρόντα μέτρα η κατάσταση ελέγχεται αλλά να προαναγγέλεις άμεσα πιο σκληρά μέτρα . Αν δεν χρειάζεται κάτι δεν το εφαρμόζεις - αυτό καλεί η λογική καθώς η γνώση.

Επίσης δεν μάθαμε ποτέ το γιατί η Ελλάδα καλούσε τους Έλληνες να επιστρέψουν στην χώρα από την μία, αλλά προχώρησε σε ταυτόχρονη διακοπή των εμπορικών πτήσεων από συγκεκριμένες χώρες (π.χ. Μεγάλη Βρετανία), δίνοντας μικρό χρονικό περιθώριο στους Έλληνες που ήθελαν να γυρίσουν, στο να το κάνουν με δικά τους έξοδα. Τα όσα έγιναν στην περίπτωση των περίφημων πτήσεων της Ryanair από το αεροδρόμιο Stansted του Λονδίνου, δεν τιμούν ούτε το ελληνικό κράτος (που μέσω της πρεσβείας ενθάρρυνε τους Έλληνες να πάνε στο αεροδρόμιο αλλά μετά αδιαφόρησε παντελώς), ούτε τις αρμόδιες υπηρεσίες (που επέτρεψαν τις πτήσεις να είναι κανονικά στο πρόγραμμα αφίξεων του "Μακεδονία" και του "Ελ. Βενιζέλος" χωρίς να τις έχουν απαγορεύσει). Την ίδια στιγμή διατηρούσε ανοιχτούς αεροδιαδρόμους με άλλες χώρες που η εξέλιξη της ασθένειας ήταν πιο δυσοίωνη και ταχύτερη (π.χ. Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο). Για κάποιες δεν υπήρξε ποτέ εξήγηση, ενώ γι' άλλες (π.χ. Βέλγιο) η δικαιολογία (δηλ. το "υπάρχει η ανάγκη να είμαστε συνδεδεμένοι με το κέντρο της Ε.Ε.") είναι αστεία λες και πλέον γίνονται διασκέψεις αυστηρά με φυσική παρουσία ή μετακινούνται εκατοντάδες υψηλής σημασίας πρόσωπα εβδομαδιαία μεταξύ των δύο χωρών. Το ότι η εξέλιξη της ασθένειας σε ορισμένες χώρες (βλ. Ολλανδία και Γερμανία) οδήγησε με καθυστέρηση μιας εβδομάδας στη διακοπή την πτήσεων δεν ακυρώνει την "κατά περίσταση" εφαρμογή του μέτρου που στηριζόταν σε μη επιστημονικά κριτήρια. Η δε εκ των υστέρων εφαρμογή αυστηρών κριτηρίων για τον επαναπατρισμό προκαλεί θυμηδία, αφού κανένα κράτος που θεωρεί ότι οι πολίτες του βρίσκονται σε κίνδυνο, δεν μπορεί να επιλέγει ποιοι θα τύχουν καλύτερης μοίρας. Οι πρώτες πτήσεις επαναπατρισμού δείχνουν επίσης μια καθαρή ανοργανωσιά αφού ειδικά για στην πρώτη πτήση από Μ. Βρετανία υπήρξαν άτομα που ούτε άρρωστα ήταν, ούτε έγκυες με μικρά παιδιά, ούτε έκαναν θεραπείες στην χώρα. Το ελληνικό δαιμόνιο και το "ο γνωστός του γνωστού" θριάμβευσαν γι' άλλη μια φορά.
Επίσης σε μια εποχή που ήδη παρατηρούνται μαζικά φαινόμενα αισχροκέρδιας (ειδικά στο ηλεκτρονικό εμπόριο), το αρμόδιο υπουργείο έχει κάνει ελάχιστα εώς καθόλου, παρά τις καταγγελίες που υπάρχουν. Η δε δήλωση του Άδωνι Γεωργιάδη ότι "επέβαλλε ήδη ένα πρόστιμο", προφανώς δεν τον τιμάει - θα έπρεπε όπως επιβάλλονται τα πρόστιμα στους δρόμους γι' αυτούς που δεν έχουν το εξοδόχαρτο μαζί τους και στις κομμώτριες που έκαναν ντεκαπάζ στις κυρίες στα κρυφά, να επιβάλλονται στις επιχειρήσεις που αύξησαν το κόστος στα αντισυπτικά στο 10πλάσιο.

Τέλος δε βλέπουμε σχέδιο για το αύριο: Αυτό μπορεί να φαντάζει πρόωρο, αλλά δεν είναι. Ο προγραμματισμός για την "εποχή μετά τον κορωναϊό", είναι απαραίτητος, δεδομένου ότι κάποια στιγμή, η έξαρση θα περάσει σε ύφεση. Ειδικά σε μια οικονομία που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό, το πλήρες χάσιμο μιας χρονιάς θα σημάνει τεράστια οικονομική καταστροφή και ανεργία, που πιθανό να οδηγήσει σε μια τόσο μεγάλη έξοδο νέων από την χώρα, που μπροστά της αυτή που έγινε τη μνημονιακή περίοδο να μοιάζει με περίπατο στο πάρκο...
Το αν θα γίνει κάτι για τα παραπάνω θα το δούμε στην πορεία. Εδώ θα είμαστε και θα τα λέμε στο κάτω-κάτω. Εχουμε αρκετό χρόνο πλέον για να το κάνουμε, αρκεί να είμαστε υγιείς και μακρυά από ιούς...

(οι γελοιογραφίες προέρχονται από την "Καθημερινή", το "Έθνος" και την "Εφημερίδα των Συντακτών")

Γιατί απέτυχε η Δύση - μια άποψη για το πως καταλήξαμε στο Βατερλώ και τους μαζικούς θανάτους

«Των οικιών ημών εμπιπραμένων, ημείς άδομεν». Με τη φράση αυτή «έδειξε» ο Θουκυδίδης της αδυναμία της Πολιτείας να καταλάβει τους πραγματικούς κινδύνους για την ίδια, και την απρονοησιά των ηγετών να προστατεύσουν τους πολίτες των χωρών τους από κρίσεις που φτάνουν κοντινές και αναπόφευκτες. Η φράση αυτή ταιριάζει άριστα και στην περίπτωση της πανδημίας που ζούμε. Τοπικοί άρχοντες που φοβούνται να επικοινωνήσουν με την κεντρική εξουσία, κυβερνήσεις που αδυνατούν να ενισχύσουν τις υποδομές τους και να προετοιμάσουν τους πολίτες τους - σε αρχικό στάδιο - και να τους προστατέψουν στη συνέχεια, αδυναμία συνεργασίας και μικροπολιτική σε ευρεία κλίμακα, είναι μόνο μερικά από τα όσα βιώσαμε και βιώνουμε τους τελευταίους 3 μήνες. Το παρακάτω  πρόσφατο άρθρο του in.gr περιγράφει ευρυματικά την κατάσταση και εξηγεί γιατί φτάσαμε σε μια κατάσταση που τα πάντα κρίνονται από την αυτοθυσία των λίγων και την κοινωνική ευθύνη των πολλών, περισσότερο από την εφαρμογή ενός κεντρικού σχεδιασμού...

"Η τραγική κατάσταση που επικρατεί στη γειτονική Ιταλία, με το σύστημα υγείας να έχει φτάσει στα όριά του και τα κρούσματα όπως και τα θύματα να αυξάνονται καθημερινά, δημιούργησε εξαρχής μεγάλες απορίες.

Πώς γίνεται και σε μια χώρα αναπτυγμένη και μάλιστα μέλος της ομάδας των G7, με ιδιαίτερα καλό βιοτικό επίπεδο, υψηλό προσδόκιμο ζωής, αναπτυγμένο σύστημα υγείας και μεγάλη παράδοση στην επιστημονική έρευνα, να μην μπορεί να αντιμετωπιστεί μια επιδημία, η οποία μάλιστα έχει ως επίκεντρο το πιο αναπτυγμένο τμήμα της χώρας, αυτό που εκτός όλων των άλλων είχε και τις καλύτερες υποδομές υγείας;

Πάνω σε αυτό δόθηκαν και δίνονται διάφορες απαντήσεις: Η Ιταλία υποτίμησε την ανάγκη ετοιμότητας για κρούσματα και όταν διαπιστώθηκαν τα πρώτα, η νόσος είχε περάσει ήδη στην κοινότητα. Έγιναν λάθη αρχικά στη διαχείριση των πρώτων περιστατικών σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα, εξαιτίας της ασάφειας των διαγνωστικών κριτηρίων, με αποτέλεσμα ευρεία αρχική διασπορά. Η ανάγκη μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης υποτιμήθηκε αρχικά, με διάφορες παλινωδίες και ταλαντεύσεις, και αργότερα διάφορα μέτρα, όπως η σταδιακή επέκταση των «κόκκινων ζωνών», οδήγησαν στο αντίθετο αποτέλεσμα, μια μαζική έξοδο που οδήγησε στη διασπορά σε όλη τη χώρα. Μεγάλο μέρος της οικονομικής βιομηχανικής και βιοτεχνικής δραστηριότητας συνεχίζεται με αποτέλεσμα να συνεχίζει να υπάρχει διασπορά και νέα κρούσματα.

Πλάι σε αυτά τα λάθη ή τις αβλεψίες αρκετοί υπογράμμισαν και τα προβλήματα με το ιταλικό πολιτικό σύστημα. Προπύργια της Λέγκας οι περιφέρειες του Βορρά, σε ανταγωνισμό με την κυβέρνηση Κόντε και με περιφερειακούς άρχοντες που δεν ήταν ακριβώς στο ύψος των περιστάσεων.

Άλλοι πάλι υπογράμμισαν ότι τα πράγματα δεν ήταν τόσο καλά εξαρχής. Το σύστημα υγείας είχε δεχτεί πλήγματα από προσπάθειες περικοπών και από τα σχέδια αποκέντρωσης που λειτουργούσαν και ως πίεση για ιδιωτικοποίηση. Οι πολιτικές λιτότητας είχαν ήδη επιφέρει ένα μεγάλο κόστος και στις υποδομές υγείας. Οι συνθήκες εργασίας σε μεγάλο μέρος της οικονομίας και δη αυτό που δεν σταμάτησε να λειτουργεί δεν ήταν ιδιαίτερα καλές. Η Ιταλία είχε έναν πληθυσμό που ήταν σε φάση γήρανσης, με όλα τα προβλήματα που αυτό μπορεί να είχε. Στο αναπτυγμένο Βορρά είχε παγιωθεί ένας τρόπος ζωής που στηριζόταν σε συχνές μετακινήσεις μέσα σε ένα πυκνό δίκτυο μικρών και μεγάλων πόλεων.

Και βέβαια και στην Ιταλία, παρά τα μηνύματα που έρχονταν από την Κίνα, δεν είχε υπάρξει κάποιος πραγματικός σχεδιασμός για το ενδεχόμενο μιας τέτοιας πανδημίας. Εξ ου και η απότομη εναλλαγή από έναν καθησυχαστικό τόνο αρχικά (σ.σ. ποιος μπορεί να ξεχάσει τον Δήμαρχο του Μιλάνου να καλεί τους τουρίστες να συνεχίσουν να επισκέπτονται την πόλη του, τη ίδια στιγμή που μερικά χιλιόμετρα παραπέρα επικρατούσε στρατιωτικός αποκλεισμός;), με μια συνθήκη διαρκών εκτάκτων μέτρων μετά.

Όμως, δεν είναι μόνο η Ιταλία

Όμως, παρά τη μεγάλη έξαρση της νόσου στην Ιταλία, που μετρά περισσότερα θύματα από την Κίνα, παρότι εκεί ξεκίνησε η πανδημία, η γειτονική μας χώρα δεν ήταν η εξαίρεση. Με την εξαίρεση της Ιαπωνίας, που δείχνει να διατηρεί εντός ορίων την επιδημία, όλες οι χώρες του G7 δείχνουν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.

Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Τραμπ αφού αρχικά υποτίμησε τον «κινεζικό ιό» όπως επιμένει να τον ονομάζει, στη συνέχεια ανέκρουσε πρύμνα και σπεύδει να ανακοινώνει μέτρα, την ώρα που οι Πολιτείες επιβάλλουν απαγόρευση της κυκλοφορίας. Ποιος μπορεί ν' αμελήσει το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Τραμπ συνέχισε να δίνει ανοιχτές συνεντεύξεις, στις οποίες πετούσε ασυναρτησίες, τη στιγμή που θα μπορούσε ο ίδιος να είναι φορέας του ιού δεδομένου ότι ήταν γνωστό ότι είχε έρθει σ' επαφή με άτομα που πιθανότατα ήταν;

Όμως, το βασικό πρόβλημα ήταν στις ΗΠΑ απλώς είχαν αγνοήσει τις προειδοποιήσεις ακόμη και τα σενάρια που οι ίδιες οι υπηρεσίες τους είχαν ετοιμάσει. Για την ακρίβεια ήδη από τον Οκτώβριο του 2019 είχαν στα χέρια τους τα συμπεράσματα από μια μεγάλης κλίμακας άσκηση προσομοίωσης μιας πανδημίας, που θα ξεκίναγε από την Κίνα, σε 47 μέρες θα θεωρούνταν πανδημία και στις ΗΠΑ θα τελικά 110 εκατομμύρια κρούσματα, 7,7 εκατομμύρια ανθρώπους που θα χρειάζονταν νοσηλεία και 586.000 νεκρούς. Τα συμπεράσματα της άσκησης ήταν απλά. Οι ΗΠΑ είχαν τεράστια ελλείμματα και εξοπλισμού και αποθεμάτων και οργανωτικών λύσεων για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας πανδημίας. Ανάλογα συμπεράσματα είχαν και από άλλες αντίστοιχες μελέτες, όπως και από την αποτίμηση των κινδύνων από την επιδημία του Έμπολα το 2013-2014.

Μάλιστα, το 2018 ο πρόεδρος Τραμπ έδιωξε από το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας τον βασικό αξιωματούχο σε ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια υγείας, τον απόστρατο υποναύαρχο Τίμοθι Ζίμερ, τον άνθρωπο που είχε συντονίσει μια από τις μεγαλύτερες πρωτοβουλίες διεθνώς για την καταπολέμηση της ελονοσίας.

Αντίστοιχα, στη Μεγάλη Βρετανία, μια χώρα που στον 19ο αιώνα όρισε την έννοια της Δημόσιας Υγείας και έφτιαξε το πρώτο καθολικής πρόσβασης Εθνικό Σύστημα Υγείας, η αρχική επιλογή να μη ληφθούν έκτακτα μέτρα και να επιδιωχθεί «ανοσία αγέλης» και της προστασίας της οικονομίας με κάθε ανθρώπινο κόστος, τώρα αναθεωρείται από το βάρος προβλέψεων (και της παγκόσμιας κατακραυγής) για πολύ μεγάλο αριθμό κρουσμάτων και θυμάτων, καθώς και υπό το βάρος της πρόβλεψης για μια παρατεταμένη και ευρεία κρίση, τόσο κοινωνική όσο και οικονομική. 

Αντίστοιχα βλέπουμε και στη Γαλλία και στη Γερμανία, χώρες με ισχυρά συστήματα υγείας, να εμφανίζονται παραδοχές ότι υποτίμησαν την πανδημία αρχικά και τώρα σπεύδουν να υιοθετήσουν όλο και πιο αυστηρά μέτρα, συνειδητοποιώντας ταυτόχρονα και το μεγάλο οικονομικό κόστος.

Και βέβαια μέσα στην Ευρώπη, εκτός G7 έχουμε το παράδειγμα της Ισπανίας, όπου και εκεί επίσης είχαμε μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων και καταφυγή σε αυστηρά έκτακτα μέτρα, τα οποία ελπίζουν όλοι να δουλέψουν...

Οι βαθύτεροι λόγοι της απρονοησίας

Το παράδοξο είναι γιατί δεν υπήρξε προετοιμασία για μια πανδημία που ήταν με έναν τρόπο τόσο προαναγγελθείσα ώστε να υπάρχουν ακόμη και κινηματογραφικές ταινίες όπως το Contagion του Στήβεν Σόντερμπεργκ;

Γιατί δεν λήφθηκαν σοβαρά υπόψη οι προειδοποιήσεις από το διαρκή φόβο για τη γρίπη H5N1 (γρίπη των πτηνών), από την εμπειρία του SARS αλλά και του Εμπολα ή άλλων επιδημιών όπως του Ζίκα ή του Ιού του Δυτικού Νείλου; Γιατί η πανδημία της γρίπης H1N1 του 2009 αντιμετωπίστηκε όχι ως πρόβα χωρίς κόστος αλλά αντίθετα ως απόδειξη ότι δεν υπάρχουν μεγάλοι κίνδυνοι;

Ο λόγος έχει να κάνει με τον τρόπο που ολοένα και περισσότερο τα κράτη υποτιμούν κινδύνους και απαξιώνουν την επένδυση στη δημόσια υγεία. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και μέχρι πολύ πρόσφατα, ανώτατοι υπουργοί της χώρας μας μιλούσαν για απολύσεις στον χώρο υγείας και μαζικό κλείσιμο νοσοκομείων, με παράλληλη ιδιωτικοποίηση δημόσιων δομών υγείας. Οι ίδιοι τώρα, εν μέσω της "τέλειας καταιγίδας", δηλώνουν τη στήριξή τους στο "δημόσιο σύστημα υγείας" και δηλώνουν έτοιμοι να το στηρίξουν. Μόνο που ίσως πλέον να είναι αρκετά αργά...

Ως προς την υποτίμηση των κινδύνων αυτό κυρίως αποτυπώνεται στο πώς ενώ ξέρουμε πώς θα προκύψουν νέα παθογόνα, κάνουμε ελάχιστα για αυτά. Οι επιστήμονες είναι σαφείς: ο βασικός μηχανισμός που δημιουργεί νέα και δυνάμει πανδημικά παθογόνα είναι το κυρίαρχο πρότυπο αγροτοκτηνοτροφικής παραγωγής και κυρίως ο τρόπος που εφαρμόζεται σε περιοχές όπου η «ανάπτυξη» καταλαμβάνει περιοχές παρθένου δάσους ή απροσπέλαστα για τον άνθρωπο οικοσυστήματα. Εάν σε αυτό προσθέσουμε ότι με την εκθετική αύξηση των αεροπορικών ταξιδιών αλλά και την υπερσυγκέντρωση ανθρώπων σε μεγαλουπόλεις πολλών εκατομμυρίων (11 εκατομμύρια κατοίκους έχει το επίκεντρο της πανδημίας, η Γουχάν, ενώ όλες οι μεγάλες πόλεις που αποτελούν επίκεντρα της διασποράς του ιού έχουν πληθυσμούς πάνω από 10 εκατομμύρια), διαμορφώνονται όροι πανδημικής διασποράς, καταλαβαίνουμε τους κινδύνους.

Ως προς την απαξίωση της δημόσιας υγείας είναι βασικό να καταλάβουμε ότι τα συστήματα υγείας δεν είναι προετοιμασμένα για τέτοιες απειλές. Εν μέσω πολιτικών λιτότητας παγκοσμίως ζητήματα όπως τα αποθέματα σε μάσκες ή αναπνευστήρες ή επάρκεια σε ΜΕΘ τίθενται σε δεύτερη μοίρα παγκοσμίως. Το ίδιο ισχύει και για το γεγονός ότι η αυξημένη στροφή και σε μορφές ιδιωτικής υγείας ή συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα επίσης δεν έδινε βαρύτητα σε πρακτικές που αφορούν την προετοιμασία των συστημάτων για υγείας για μεγάλης κλίμακας έκτακτες ανάγκες.

Επιπλέον, ακόμη και τα σχέδια για έκτακτες περιστάσεις αφορούσαν περισσότερο ενδεχόμενα απειλών όπως οι πόλεμοι ή οι τρομοκρατικές επιθέσεις, παρά το ενδεχόμενο μιας παρατεταμένης επιβολής μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης.

Σε όλα αυτά προστέθηκε και μια πολιτισμική διάσταση. Η αντιμετώπιση μιας πανδημίας απαιτεί ένα είδος συλλογικής κινητοποίησης και συλλογικής πειθαρχίας που έρχεται σε σύγκρουση με εκείνο το είδος ατομικιστικού ηδονισμού που κυρίως προώθησε η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία. Αυτό, σε συνδυασμό με την αποδιάρθρωση των μηχανισμών κοινωνικής προστασίας και των δικτύων κοινωνικής αλληλεγγύης, τυπικών και ατύπων, εξηγεί όλα τα προβλήματα που παρατηρούνται με την εφαρμογή των έκτακτων μέτρων, αλλά και τις ταλαντεύσεις των κυβερνήσεων για την επιβολή τους.

Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι ζούμε σε περιόδους όπου η οικονομική πολιτική αντιμετωπίζεται κυρίως ως ενίσχυση των δυναμικών της αγοράς. Αυτό «δομικά» σχεδόν διαμορφώνει μια ευρύτερη αντίληψη βραχυπρόθεσμου σχεδιασμού και δη με όρους άμεσου λόγου κόστους / οφέλους, αντίληψη που όμως είναι ανταγωνιστική στη λογική της πρόληψης και του μακροχρόνιου σχεδιασμού που είναι η μόνη που μπορεί να έχει αποτελέσματα στην προετοιμασία για μια πανδημία.

Αυτά όμως θ' αλλάξουν. Όπως θ' αλλάξει και ο τρόπος ζωής μας, ακόμα και αν καταφέρουμε ν' αντιμετωπίσουμε τον ιό με τις λιγότερες δυνατές απώλειες..."

Τι σημαίνει "ατομική ευθύνη";

Ακούγονται πάρα πολλά τις τελευταίες μέρες περί "ατομικής ευθύνης". Πολλοί χρησιμοποιούν τη φράση και την αναπαράγουν με αφορμή την περίεργη εώς ανεύθυνη στάση πολλών συμπολιτών μας απέναντι στις απαγορεύσεις συγκεντρώσεων και κλεισίματος καταστημάτων και σχολείων. Πόσοι όμως από αυτούς που την χρησιμοποιούν την καταλαβαίνουν; Είναι εύκολο να κατηγορείς και να κατακρίνεις τους άλλους εκ των υστέρων. Το θέμα είναι αν εμείς είμαστε καλύτεροι ή για να μπούμε στο πνεύμα των ημερών (που περνάμε και έρχονται) αν είμαστε "αναμάρτητοι" ώστε να "ρίξουμε πρώτοι την πέτρα" (κατά την ευαγγελική ρήση «ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω».

Τι σημαίνει όμως "ατομική ευθύνη"; Μια άποψη σημειώνει ο Βασίλης Κανέλλης στο in.gr:

Ατομική ευθύνη σημαίνει να κάνουμε εμείς πρώτοι αυτά που περιμένουμε από τους άλλους και από το κράτος. Σημαίνει αυτενέργεια σε κρίσιμες ή λιγότερο κρίσιμες εθνικές στιγμές.

Ατομική ευθύνη σημαίνει ότι αντιδρούμε όταν βλέπουμε το κακό δίπλα μας. Είτε είναι ο γείτονας που δέρνει τη γυναίκα και το παιδί του, είτε ο χωριανός που βιάζει παιδιά, ξέρουμε ότι κάτι συμβαίνει αλλά «πέφτουμε από τα σύννεφα» όταν αποκαλύπτεται.

Ατομική ευθύνη είναι να μάθουμε στα παιδιά μας να μη γίνουν σαν κι εμάς, να γίνουν καλύτεροι προκειμένου να κάνουν καλύτερη και τη χώρα.

Γιατί και οι ανίκανοι πολιτικοί είναι σαρξ εκ της σαρκός μας.

Και τα άθλια αφεντικά είναι δικοί μας άνθρωποι.

Και οι αμόρφωτοι υπάλληλοι είναι παιδιά μας, και οι φασίστες ζουν ανάμεσά μας.

Και οι ρατσιστές είναι μέλη της κοινωνίας μας.

Αν εμείς δεν κάνουμε κάτι, μην περιμένουμε να κάνουν οι άλλοι.

Οι μεγάλες ανατροπές στην Ιστορία έγιναν από μικρές επαναστάσεις.

Αν ο καθένας συμβάλλει καθημερινά, βάζοντας το προσωπικό του λιθαράκι, στην αλλαγή της κοινωνίας, τότε η Ελλάδα μπορεί να αλλάξει.

Αλλιώς, εδώ θα είμαστε και μετά από χρόνια και θα κλαίμε στις στάχτες μιας χώρας που είναι «ό,τι να ’ναι».

Αλλά μέχρι πότε;

Ας περιορίσουμε, λοιπόν, τους ηλίθιους που δυστυχώς γίνονται πολλές φορές και οι «αρχηγοί» της αγέλης.

Ο Λέων Τολστόι έχει γράψει: «Ένας από τους πιο κοινούς πειρασμούς ο οποίος όμως οδηγεί στις μεγάλες συμφορές είναι ο πειρασμός των λέξεων: «Όλοι έτσι κάνουν».

Ή για να το πούμε πιο ελληνικά, όπως το έγραψε ο σπουδαίος Καζαντζάκης: «Ν’ αγαπάς την ευθύνη. Να λες: «Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη Γη. Αν δε σωθεί, εγώ θα φταίω!»

Ψυχραιμία, σεβασμός, αλληλεγγύη - μερικές συμβουλές για την εποχή του κορωναϊού

Ζούμε σε μια εποχή που τα δεδομένα αλλάζουν με ταχείς ρυθμούς. Η ιστορία θ' αποδείξει αν η ανθρωπότητα υπερέβαλλε ή είχε δίκιο. Όπως και να έχει όμως, πρέπει ν' αντιμετωπίσουμε την κατάσταση με το τρίπτυχο "ψυχραιμία - σεβασμός - αλληλεγγύη", όπως σημειώνει ο Κώστας Χριστοδούλου στο News24 και συνυπογράφουμε:

"Αν η Ιταλία είναι ο οδηγός των εξελίξεων δεν αποκλείεται τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες να οδηγηθούμε στο μοντέλο όπου οι μόνες επιχειρήσεις που θα λειτουργούν θα είναι τα φαρμακεία και τα σούπερ μάρκετ. Έχοντας ήδη δοκιμαστεί οι αντοχές των σούπερ μάρκετ, και κυρίως των εργαζομένων τους, θα πρέπει όλοι να γίνουν τόσο πιο ανεκτικοί όσο και πιο υπεύθυνοι απέναντι τους.

Σεβασμός στους εργαζόμενους Μπορεί οι περισσότεροι να αγχωνόμαστε με το ακουμπήσαμε το πόμολο μιας πόρτας όμως σκεφτείτε ότι οι εργαζόμενοι στα σούπερ μάρκετ έρχονται σε επαφή με εκατοντάδες πελάτες και χιλιάδες αντικείμενα και χαρτονομίσματα κάθε ημέρα λόγω της μορφής της εργασίας τους. Πολλαπλασιάστε το άγχος που έχετε για να καταλάβετε το δικό τους. Οι εταιρίες που εργάζονται έχουν ενημερωθεί ΥΠΕΥΘΥΝΑ από τον ΕΟΔΥ για τα μέτρα που πρέπει να λάβουν. Για τον λόγο αυτό μην μεταφέρετε τον πανικό σας στους εργαζόμενους. Αυτό που εσείς νομίζετε ότι μπορεί να τους προστατεύσει μπορεί να είναι λάθος.

Υπεύθυνη συμπεριφορά Πλέον το σούπερ μάρκετ δεν είναι ο χώρος που χαζεύαμε με την οικογένεια όταν δεν είχαμε τι να κάνουμε. Στις υπεραγορές οι παιδότοποι δεν λειτουργούν από πριν πάρει τα σχετικά μέτρα η κυβέρνηση. Τα σχολεία έκλεισαν για να μείνουν τα παιδιά σπίτι. Καλό και υπεύθυνο είναι να μην τα παίρνετε μαζί σας στα σούπερ μάρκετ. Τα παιδιά, κυρίως τα μικρά, αγγίζουν προϊόντα, βιτρίνες, ράφια, και αν δεν είναι φορείς και μεταφέρουν τον ιό έχουν αυξημένες πιθανότητες να τον κολλήσουν.

Αγορές χωρίς πανικό Υπεύθυνη συμπεριφορά και στην κατανάλωση. Όπως προαναφέρθηκε και πιο πάνω υπάρχουν αποθέματα για αρκετό καιρό. Ακόμη και στην Ιταλία τα ράφια αδειάζουν αλλά ξαναγεμίζουν. Η υπερβολή θα οδηγήσει εσάς στο να στοκάρετε όσπρια που θα τρώτε για κάποια χρόνια, θα τα στερήσετε από κάποιον άλλο που απλώς θα πήγαινε να πάρει ένα πακέτο και θα πιέσει τους εργαζόμενους που ήδη είναι λιγότεροι και υπό πίεση να γεμίσουν ξανά ράφια και αποθήκες.

Υπομονή και αλληλεγγύη Στο ακραίο μοντέλο της Ιταλίας η μόνη εμπορική συναλλαγή που έχουν οι κάτοικοι της είναι αυτή με τον φαρμακοποιό και τους ανθρώπους του σούπερ μάρκετ. Είναι οι άνθρωποι που "φυλάνε Θερμοπύλες" σε μία κοινωνία που κινδυνεύει να καταρρεύσει. Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται οι δύο αυτοί κλάδοι, και περισσότερο τα σούπερ μάρκετ, να δεχθούν την μεγαλύτερη πίεση και στην χώρα μας. Με δεδομένες τις νέες συνθήκες: λιγότεροι εργαζόμενοι, περισσότερες ώρες εργασίας, περισσότεροι πελάτες, οφείλουμε όλοι να σεβόμαστε την δουλειά τους, να δείχνουμε υπομονή και αλληλεγγύη. Σκεφτείτε ότι και αυτοί ανησυχούν το ίδιο και περισσότερο για τους εαυτούς τους και τους οικείους τους κάτω από τις συνθήκες που εργάζονται και θα εργάζονται το επόμενο διάστημα."

"Η τελευταία φορά που πήγαμε στην ταβέρνα", "η αποτελεσματικότητα των μέτρων πρόληψης στην Τουρκία"¨και άλλες ιστορίες του κορωναϊού

Όπως πάνε τα πράγματα σε λίγο θα χωρίσουμε τη ζωή μας "προ" και "μετά" του κορωναϊού. Θα θυμόμαστε την τελευταία φορά που "πήγαμε με παρέα στην ταβέρνα", που "φάγαμε σουβλάκι", που "αγκαλιάσαμε ένα φίλο που είχαμε να δούμε χρόνια", που "πήγαμε στα μπουζούκια", "που πήγαμε σε μια συναυλία" και που "παίξαμε μπάσκετ με τους φίλους μας". Για να μην πάμε στα πιο ακραία όπως "η τελευταία φορά που μεταλάβαμε", "την τελευταία φορά που μαζευτήκαμε με φίλους στο σπίτι" ή "η τελευταία φορά που χορέψαμε". Και για όλα αυτά δε θα φταίει η οικονομική μας κατάσταση, η ηλικία μας, το ότι πια δεν έχουμε κανένα φίλο και η κοινωνική μας ζωή έγινε ανύπαρκτη ή ότι πιστεύαμε και ξαφνικά έγινε κάτι και πάψαμε να πιστεύουμε.

Για όλα θα φταίει ένας ιός, που εξελισσόμενος σε μαζική υστερία άλλαξε τη ζωή μας σε βαθμό τέτοιο, που καμία οικονομική κρίση, πόλεμος ή κοινωνική απομάκρυνση δεν είχε καταφέρει μέχρι σήμερα. Και το πιο ενοχλητικό είναι ότι τώρα κάποιοι βρίσκουν την ευκαιρία να προωθήσουν τις δικές τους ατζέντες (είτε αυτή είναι αντί-αθλητική, είτε αντι-θρησκευτική, είτε αντί-κρεατοφαγική, είτε ακόμα και αντι-φαρμακευτική) χρησιμοποιώντας σαν προκάλυμα τον κορωναϊό.
Και όλα αυτά σε διάστημα τόσο μικρό, που όμως κάνει την προηγούμενή μας ζωή να φαντάζει ως εποχή "ξενοιασιάς και ανεμελιάς" - παρόμοια μ' αυτή των παιδικών μας χρόνων.
Θα μπορούσαμε βέβαια να πάρουμε τα πράγματα αλλιώς, διαισθανόμενοι τη σοβαρότητα της κατάστασης. Να είμαστε προσεκτικοί αλλά ν' αποφεύγουμε υπερβολές. Ν' ακούμε, να ενημερωνόμαστε και να κρίνουμε, χωρίς να πέρνουμε - οτιδήποτε διαβάζουμε - της μετρητοίς. Και σ' αυτό θα πρέπει να βοηθήσουμε όλοι με όλες μας τις ιδιότητες - σαν επιχειρηματίες, σαν πελάτες, σαν κράτος, σα γονείς, σα θρησκευόμενοι ή μη. Π.χ. δεν χρειάζεται πλέον τα μαγαζιά να έχουν 500 τραπεζάκια κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο σε 10 τετραγωνικά. Θα πρέπει στα καταστήματα δημοσίου ενδιαφέροντος να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής και όταν λέμε "καθαρίζουμε το τραπέζι" σε μια ταβέρνα το τραπέζι να "καθαρίζεται" και όχι να σκουπίζεται. Θα πρέπει να μάθουμε να πλένουμε τα χέρια μας σωστά, τακτικά και συχνά και να μάθουμε στα παιδιά μας να το κάνουν κι αυτά. Να φταρνιζόμαστε και να βήχουμε σε χαρτομάντηλα τα οποία μετά θα πετάμε - να μάθουμε τα παιδιά μας να το κάνουμε και να δείχνουμε σ' αυτούς που δεν το κάνουν ότι δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό να μην το κάνουν. Δεν χρειάζεται να φιλάμε τις εικόνες - εξάλλου η ορθοδοξία δεν ζητάει το φιλί στην εικόνα ή στο σταυρό ή το Ευαγγέλιο αλλά την προσκύνηση (το φιλί είναι παράδοση). Θα πρέπει να μάθουμε ότι όταν δεν είμαστε καλά - είτε αυτό είναι πυρετός ή βήχας καθόμαστε σπίτι. Κανείς δε θα μας παρεξηγήσει (όχι πια). Θα πρέπει να μάθουν κάποιες εταιρίες ότι το βασικό είναι να γίνεται η δουλειά και όχι να είμαστε όλοι στη δουλειά υποχρεωτικά. Θα πρέπει επίσης να μάθουμε ότι οι κανόνες του επισκεπτηρίου στα νοσοκομεία θα πρέπει να τηρούνται, οι θάλαμοι και τα κρεβάτια ν' απολυμαίνονται τακτικά και (φυσικά) όταν φεύγουν οι ασθενείς και όχι απλώς το πάτωμα να περνιέται με μια βρώμικη σφουγγαρίστρα. Θα πρέπει να υπάρχουν απολυμαντικά/αντισυπτικά σε χώρους δημοσίου ενδιαφέροντος (τράπεζες, δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία κ.ο.κ.). Κα όλα αυτά συνεχώς και όχι μόνο τώρα που  ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος. Όσο και αν όλα αυτά είναι χρονοβόρα, κουραστικά και "ακριβά". Ίσως έτσι καταφέρουμε και γλυτώσουμε κάτι από όλα αυτά που μπορούμε να χάσουμε, αν δεν πάρουμε τα μέτρα μας, με σύνεση και ψυχραιμία...
ΥΓ. Καλό θα είναι να χρησιμοποιούμε - όλοι μας και κυρίως οι δημοσιογράφοι που υποτίθεται ενημερώνουν τον κόσμο - λίγο και το αξεσουάρ που έχουμε στο κεφάλι και λέγεται μυαλό και να είμαστε σοβαροί. Ν' αποφεύγουμε ν' αναπαράγουμε ψευδείς ειδήσεις και προπαγάνδα. π.χ. Η Τουρκία έχει εκατοντάδες χιλιόμετρα συνόρων με το Ιράν που έχει πάνω από 6000 ανακοινωμένα κρούσματα του κορωναϊού και εκατοντάδες θανάτους. Απ' τα σύνορα αυτά περνάει κανείς εύκολα, και πολλές φορές χωρίς διαβατήριο. Για να μην πούμε για τις δεκάδες πτήσεις που συνεχίζονταν καθόλη τη διάρκεια της έξαρσης του ιού στην Κίνα ή στις άλλες πληγείσες περιοχές (Νότια Κορέα, Ιαπωνία) από και προς την Τουρκίας. Είναι επίσης μια χώρα που ειδικά στην περιφέρεια το επίπεδο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης είναι χαμηλό. Είναι δυνατόν λοιπόν να μην υπάρχει ούτε ένα κρούσμα και να έχουμε μεγάλα ειδησεογραφικά sites ν' αναπαράγουν αναρτήσεις τουρκικών ΜΜΕ που αναφέρονται σε "άριστη λειτουργία των τουρκικών μέτρων πρόληψης" χωρίς σκέψη; Αν είναι έτσι, τι να πει και η Βόρεια Κορέα δηλαδή...

Με αφορμή την προσφυγική κρίση στον Έβρο: ας κοιτάξουμε επιτέλους τη δουλειά μας...

Η οργή που κατευθύνεται ενάντια στον Ταγίπ Ερντογάν και την Τουρκία είναι λανθασμένη. Το ίδιο και αυτή που κατευθύνεται ενάντια των προσφύγων καθώς και ενάντια στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Και εξηγούμαστε. Είναι λανθασμένη γιατί πολύ απλά, όλοι αυτοί κάνουν τη δουλειά τους.

Η Τουρκία θέλει να λάβει υποστήριξη από την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ ώστε να νομιμοποιήσει και να μονιμοποιήσει την κατοχή της βόρειας Συρίας, επεκτείνοντας παραπέρα τη ζώνη επιρροής της. Όσο δεν τη λαμβάνει - όπως επίσης όσο καθυστερούν και τα οικονομικά ανταλλάγματά για τη φιλοξενία προσφύγων και μεταναστών στα εδάφη της - τόσο θα πιέζει την Ε.Ε. και την Ελλάδα στέλνοντας μετανάστες και πρόσφυγες στα σύνορά της με την χώρα μας. Η στάση της αυτή βέβαια έχει διπλό όφελος γι' αυτούς - από την μία πιέζει την Ε.Ε. από την άλλη δημιουργεί προβλήματα στην χώρα μας, που παραμένει ο "προαιώνιος εχθρός" της Τουρκίας και επομένως τέτοιες κινήσεις δημιουργούν θετικές εντυπώσεις για τον Ερντογάν στο εσωτερικό της χώρας του (και αποσπούν την προσοχή της κοινής γνώμης από τους νεκρούς Τούρκους στρατιώτες στην Τουρκία).
Οι μετανάστες που βρίσκονται στα σύνορα θέλουν να φτάσουν στην Ευρώπη, όπου η ζωή είναι καλύτερη και όπου ακούν ότι "υπάρχουν επιδόματα, δίνονται σπίτια και μπορούν να ζήσουν και να εργαστούν ελεύθερα". Το αν βέβαια τους θέλουν οι Ευρωπαϊκές χώρες και οι κάτοικοι των χωρών αυτών αποτελεί μια άλλη κουβέντα - που δεν τους απασχολεί. Όταν δεν έχεις στον ήλιο μοίρα, δε σ' απασχολεί τι λέει ο άλλος για σένα, κοιτάς το συμφέρον σου.
Η Ε.Ε. υποστήριξε τη δημιουργία της κρίσης τόσο στην Συρία όσο και στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Ποτέ δεν είχε καμία όρεξη όμως να σηκώσει το βάρος των πράξεών της, ούτε πολύ περισσότερο να δημιουργήσει συνθήκες ώστε αυτές οι χώρες να γυρίσουν σε μια κανονικότητα που θα ταιριάζει με την κουλτούρα τους και τις παραδόσεις τους. Και όταν τελείωσαν οι Χριστιανοί και μορφωμένοι ή πλούσιοι πρόσφυγες, τελείωσε και ο ανθρωπισμός της. Από κει και πέρα ο ρόλος της Ελλάδας περιορίστηκε στο καθεστώς "περιφερειακής αποθήκης ψυχών", στη οποία θα ζουν ντόπιοι κολλίγοι και μετανάστες που θα προσφέρουν υπηρεσίες σε όσους κάνουν διακοπές στην Ελλάδα. Τα ευρωπαϊκά κονδύλια έρχονται μεν - αλλά αυτά θα σταματήσουν, όταν η Ελλάδα θεωρηθεί ότι έφτασε σε μια καινούργια κανονικότητα.
Το ΝΑΤΟ υπάρχει απλώς για να επιβραβεύει τις κινήσεις των ΗΠΑ. Και σ' αυτή την περίπτωση - που εμφανίστηκε ξανά η κακή "Ρωσία" - ο "καλός" της υπόθεσης είναι η Τουρκία, αφού βρίσκεται απέναντι της. Αυτό ανεξάρτητα από το αν η Τουρκία εισέβαλλε κανονικότατα σε μια ξένη χώρα, χωρίς τη συγκατάθεσή της, παραβιάζοντας τις διεθνείς συνθήκες (όχι δηλαδή πως ποτέ τις σεβόταν, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα).
Άρα λοιπόν τα όσα γίνονται στον Έβρο, καθώς και οι αντιδράσεις των "φίλων" και "συμμάχων" μας, είναι μάλλον αναμενόμενα -ο καθένας κοιτάει το συμφέρον του.
Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς ως χώρα για ν' αποτρέψουμε μια κατάσταση στην οποία δεν θα υπάρχει κανείς έλεγχος και που θα μονιμοποιήσει ένα δυσμενές καθεστώς στην χώρα. Ένα καθεστώς για το οποίο ευθυνόμαστε και εμείς ως χώρα, για πολλά πράγματα: για το πως δεχτήκαμε το "Δουβλίνο 2", για το πως δεν επιβάλαμε με όσα μέσα είχαμε την αλληλεγγύη στο προσφυγικό, για το πως ανεχτήκαμε πολύνεκρα ναυάγια χωρίς να φέρουμε την Ευρώπη προ των ευθυνών της, ότι αφήσαμε στα χέρια ενός ιδεοληπτικού ένα υφυπουργείο Μετανάστευσης με αποτέλεσμα να μην υπάρχει στρατηγική για την κρίση για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, για το πως ανεχτήκαμε την παρουσία κατευθυνόμενων ΜΚΟ στην Ελλάδα οι οποίες προωθούσαν δικές τους πολιτικές, καθώς και για το ότι μια μερίδα ανθρώπων εξαγοράσε τη σιωπή της με αντάλλαγμα το προσφυγικό χρήμα - τόσο στα νησιά όσο και στην ενδοχώρα (ποιος ξεχνάει άραγε το "5 ευρώ η χρεώση του κινητού").
Τώρα βέβαια που η "απειλή" είναι στα σύνορα και η κατάσταση στα νησιά έχει φτάσει στο "αμήν", όλοι αντιδρούν. Ας ελπίσουμε ότι δεν είναι πολύ αργά και ότι εμείς θα κάνουμε επιτέλους ό,τι είναι απαραίτητο για το συμφέρον της χώρας μας - όπως επίσης κάνουν και όλοι οι άλλοι, "φίλοι", "σύμμαχοι" και "εχθροί", χωρίς να καταλήξουμε να χάσουμε τελείως την ανθρωπιά μας σα λαός - έχοντας πλέον τα πρόσφατα αίσχη στην Μυτιλήνη απέναντι στους πρόσφυγες ως κομμάτι της καθημερινότητάς μας...