Σας παρουσιάζουμε συνοπτικά το παρασκήνιο και τις επιπτώσεις των ακυρώσεων των πτήσεων της Ryanair στην χώρα μας, με τη μορφή ερωταπαντήσεων...
Τι συνέβει ακριβώς με την Ryanair και προχώρησε σε τόσες ακυρώσεις;
Η Ryanair κατάφερε και τα έκανε θάλασσα όσο αφορά των προγραμματισμό των χειμερινών δρομολογίων της, σε συνδυασμό με μια προσπάθεια να "καταργήσει από το παράθυρο" τις άδειες των πιλότων της - στους οποίους είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι φέρεται πολύ άσχημα (διαβάστε σχετικά εδώ). Την πάτησε όμως και εκ των πραγμάτων ήταν υποχρεωμένη: α) είτε να προσλάβει επιπλέον "εποχιακούς" πιλότους, β) είτε να "χρυσοπληρώσει" τους υπάρχοντες ώστε αυτοί να δεχτούν να μην κάνουν διακοπές. Δε θέλησε να κάνει ούτε το ένα, ούτε το άλλο και έτσι υποχρεώθηκε να ακυρώσει μεγάλο αριθμό δρομολογίων.
Γιατί "χτυπήθηκαν" τόσο έντονα τα περιφερειακά αεροδρόμια;
Τα δρομολόγια της Ryanair τον χειμώνα για μεγάλο μέρος του δικτύου της, είναι κατά κανόνα ζημιογόνα. Γι' αυτό έχει τεράστια σημασία να "γεμίζει" τα αεροπλάνα της - εξ' ου και προσφορές και οι χαμηλές τιμές της σ' αυτές τις περιόδους. Όμως μεγαλώνοντας το στόλο της και αυξάνοντας τα δρομολόγιά της, αυξάνεται επιπλέον και ο αριθμός αυτών των οποίων τη βάζουν "μέσα". Έτσι δεν επαρκούν πλέον τα χρήματα που βγάζει από τις υπηρεσίες εντός και εκτός αεροπλάνου για να καλύψει τη χασούρα, ούτε το "πρακτοριλίκι" ξενοδοχείων και αυτοκινήτων αποδεικνύεται τόσο προσοδοφόρο όσο υπήρχε η πίστη ότι θα συνέβαινε. Επιπλέον δε φτάνουν πλέον οι επιδοτήσεις από Περιφέρειες, Δήμους, Εμπορικούς Συλλόγους - αλλά και τα ίδια τα αεροδρόμια - που εισπράττει κατά περιοχές σε όλη την Ευρώπη. Γι' αυτό εξάλλου και φέτος το κόστος των εισιτηρίων της εταιρείας για την επόμενη καλοκαιρινή περίοδο (2018) για τους δημοφιλείς προορισμούς είναι στα ύψη (περίπου 15-20% πάνω σε σχέση με πέρσυ), γι' αυτό και η τακτική της ως προς τις χειραποσκευές και την κράτηση θέσεων αλλάζει προς το χειρότερο με σκοπό να εισπράξει περισσότερα χρήματα.
Εκεί ακριβώς παρουσιάζεται και το πρόβλημα για τα ελληνικά περιφερειακά αεροδρόμια: Σε μια άλλη εποχή - μιας μικρότερης Ryanair - η μετάβαση στο καινούργιο ιδιοκτησιακό καθεστώς για τα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας μας ίσως να είχε μικρότερο αντίκτυπο. Η Fraport όμως δεν είναι ΥΠΑ (μια κρατική δηλ. εταιρεία που κάνει "σκόντο" και παραχωρήσεις μ' ένα τηλεφώνημα), δεν είναι εδώ για να προσφέρει "κοινωνικό έργο", ενώ έχει ακριβά τέλη χρήσης (και μικρά ταμειακά διαθέσιμα επομένως χρειάζεται τα χρήματα και γρήγορα), χρεώνει παραπάνω για τους επιβάτες και δεν είναι τόσο ελαστική όσο το ελληνικό Δημόσιο σε πολλά επίπεδα. Έτσι όταν ήρθε η ώρα να γίνει επιλογή από πλευράς της εταιρείας για το που θα γίνουν οι (αναγκαίες) περικοπές δρομολογίων, η μικρή ελληνική αγορά (η οποία έχει και το μειονέκτημα της ανάγκης πληρώματος που να μιλάει ελληνικά) φάνταζε ως έναν ιδανικό στόχο (μεταξύ των άλλων): μικρή αγορά=λιγότερα παράπονα=λιγότερη στοχοποίηση. Να σημειωθεί ότι η Ryanair είχε από διετίας εκφραστεί δημόσια ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων (διαβάστε σχετικά εδώ), αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα γίνουν μειώσεις δρομολογίων. Και να που δόθηκε η ευκαιρία και τα δρομολόγια ακυρώθηκαν...
Τι εναλλακτικές υπάρχουν;
Και κάπως έτσι ξαναγυρίζουμε στα χρόνια της παλιάς Ολυμπιακής, προ ανοίγματος της αγοράς. Π.χ. Για το δρομολόγιο Χανιά - Αθήνα υπάρχει πλέον μόνο η Aegean, ενώ αν κάποιος θέλει να πετάξει από τα Χανιά στην Θεσσαλονίκη θα πρέπει υποχρεωτικά να πάει μέσω Αθηνών - κάτι που έχει να συμβεί από τα τέλη της δεκαετίας του '80. Για άλλες περιοχές όπου υπάρχουν κάποιες άλλες μικρές εταιρείες (όπως π.χ. η Sky Express, Astra Airlines) υπάρχει μια σχετική εναλλακτική για ορισμένες μέρες της εβδομάδας. Η ουσία όμως είναι ότι η αποχώρηση της Ryanair αφήνει δυσαπλήρωτο κενό - ειδικά σε ότι αφορά τον τουρισμό σε μια δύσκολη χρονικά περίοδο για την χώρα μας.
Τι θα γίνει στο μέλλον;
Είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν πιέσεις από τοπικούς φορείς προς την κυβέρνηση, ώστε να μεσολαβήσει στην Fraport για να δημιουργηθεί ένα πιο "ευνοϊκό κλίμα" για την Ryanair. Είναι πάγια τακτική της ιρλανδικής εταιρείας - σε τέτοιες περιπτώσεις - ν' αφήνει άλλους να κάνουν τη δουλειά γι' αυτήν, ώστε να έχει "το πάνω χέρι" όταν έρθει η ώρα των διαπραγματεύσεων: όπως και να έχει, αν υπάρξει διαμεσολάβηση και συμφωνία, το λογαριασμό θα τον πληρώσουμε εμείς, είτε έμμεσα είτε άμεσα (δια μέσου της τοπικής αυτοδιοικήσης ή του κράτους ή των εμπορικών συλλόγων). Βέβαια με το υπάρχον κλίμα να είναι ιδιαίτερα αρνητικό (και τη Fraport να ζητάει επιστροφή χρημάτων (!!!) λόγω κακής συντήρησης (!!!) των αεροδρομίων πριν την παραλαβή τους), θα πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι.
Η ουσία είναι όμως ότι ο φετεινός χειμώνας έχει χαθεί για την χώρα μας - τα δρομολόγια ακυρώθηκαν και δε θα επανέλθουν: Όποιες συζητήσεις γίνουν θ' αφορούν το επόμενο έτος και βλέπουμε...Εν τω μεταξύ το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να υπάρξουν πιέσεις προς τις άλλες εταιρείες (και κυρίως την Aegean που έχει τη δυνατότητα να διευρύνει το στόλο της και να κλείσει χρονοθυρίδες γρήγορα) ώστε να καλυφθούν κάποια δρομολόγια - εσωτερικού πάντα. Για το εξωτερικό ούτε λόγος βέβαια...
Θα υπάρξει αντίκτυπο στην Ryanair;
Πέραν από μια πτώση της μετοχής της - και ίσως μια περαιτέρω παγίωση της πεποίθησης ότι είναι μια "κακή αλλά ασφαλής εταιρεία" δε νομίζουμε ότι θα υπάρξει άλλη επίπτωση σε πρώτη φάση. Η κοινή γνώμη στην Ευρώπη έχει ήδη την αντίληψη ότι οι απαιτήσεις από την Ryanair θα πρέπει να είναι μικρές, γιατί είναι "φθηνή" (που δεν είναι για την περίοδο που οι απαιτήσεις είναι μεγάλες δηλ. Χριστούγεννα, Πάσχα, καλοκαίρι - που οι τιμές της είναι ίδιες ή και υψηλότερες με αυτές του ανταγωνισμού). Αυτό που μπορεί να συμβεί όμως μακροπρόθεσμα είναι μια πτώση των κρατήσεων σε βάθος χρόνου: αν ο κόσμος πιστέψει ότι η Ryanair ακυρώνει εύκολα πτήσεις, ίσως να σταματήσει να κάνει κρατήσεις μαζί της 6 ή 7 μήνες αργότερα και να προτιμήσει άλλες εταιρείες. Αυτή είναι μια συνήθεια που μπορεί στην Ελλάδα να μην είναι καθεστώς, συμβαίνει όμως στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, που αποτελούν και τις μεγαλύτερες αγορές της Ryanair. Αυτό θα είναι κάτι που θα πρέπει ν' αντιμετωπίσει η εταιρεία και το οποίο δεν μπορεί να λυθεί ούτε με κουπόνια των 40 ευρώ ούτε με γράμματα από τον ιδιοκτήτη της...
Τι συνέβει ακριβώς με την Ryanair και προχώρησε σε τόσες ακυρώσεις;
Η Ryanair κατάφερε και τα έκανε θάλασσα όσο αφορά των προγραμματισμό των χειμερινών δρομολογίων της, σε συνδυασμό με μια προσπάθεια να "καταργήσει από το παράθυρο" τις άδειες των πιλότων της - στους οποίους είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι φέρεται πολύ άσχημα (διαβάστε σχετικά εδώ). Την πάτησε όμως και εκ των πραγμάτων ήταν υποχρεωμένη: α) είτε να προσλάβει επιπλέον "εποχιακούς" πιλότους, β) είτε να "χρυσοπληρώσει" τους υπάρχοντες ώστε αυτοί να δεχτούν να μην κάνουν διακοπές. Δε θέλησε να κάνει ούτε το ένα, ούτε το άλλο και έτσι υποχρεώθηκε να ακυρώσει μεγάλο αριθμό δρομολογίων.
Γιατί "χτυπήθηκαν" τόσο έντονα τα περιφερειακά αεροδρόμια;
Τα δρομολόγια της Ryanair τον χειμώνα για μεγάλο μέρος του δικτύου της, είναι κατά κανόνα ζημιογόνα. Γι' αυτό έχει τεράστια σημασία να "γεμίζει" τα αεροπλάνα της - εξ' ου και προσφορές και οι χαμηλές τιμές της σ' αυτές τις περιόδους. Όμως μεγαλώνοντας το στόλο της και αυξάνοντας τα δρομολόγιά της, αυξάνεται επιπλέον και ο αριθμός αυτών των οποίων τη βάζουν "μέσα". Έτσι δεν επαρκούν πλέον τα χρήματα που βγάζει από τις υπηρεσίες εντός και εκτός αεροπλάνου για να καλύψει τη χασούρα, ούτε το "πρακτοριλίκι" ξενοδοχείων και αυτοκινήτων αποδεικνύεται τόσο προσοδοφόρο όσο υπήρχε η πίστη ότι θα συνέβαινε. Επιπλέον δε φτάνουν πλέον οι επιδοτήσεις από Περιφέρειες, Δήμους, Εμπορικούς Συλλόγους - αλλά και τα ίδια τα αεροδρόμια - που εισπράττει κατά περιοχές σε όλη την Ευρώπη. Γι' αυτό εξάλλου και φέτος το κόστος των εισιτηρίων της εταιρείας για την επόμενη καλοκαιρινή περίοδο (2018) για τους δημοφιλείς προορισμούς είναι στα ύψη (περίπου 15-20% πάνω σε σχέση με πέρσυ), γι' αυτό και η τακτική της ως προς τις χειραποσκευές και την κράτηση θέσεων αλλάζει προς το χειρότερο με σκοπό να εισπράξει περισσότερα χρήματα.
Εκεί ακριβώς παρουσιάζεται και το πρόβλημα για τα ελληνικά περιφερειακά αεροδρόμια: Σε μια άλλη εποχή - μιας μικρότερης Ryanair - η μετάβαση στο καινούργιο ιδιοκτησιακό καθεστώς για τα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας μας ίσως να είχε μικρότερο αντίκτυπο. Η Fraport όμως δεν είναι ΥΠΑ (μια κρατική δηλ. εταιρεία που κάνει "σκόντο" και παραχωρήσεις μ' ένα τηλεφώνημα), δεν είναι εδώ για να προσφέρει "κοινωνικό έργο", ενώ έχει ακριβά τέλη χρήσης (και μικρά ταμειακά διαθέσιμα επομένως χρειάζεται τα χρήματα και γρήγορα), χρεώνει παραπάνω για τους επιβάτες και δεν είναι τόσο ελαστική όσο το ελληνικό Δημόσιο σε πολλά επίπεδα. Έτσι όταν ήρθε η ώρα να γίνει επιλογή από πλευράς της εταιρείας για το που θα γίνουν οι (αναγκαίες) περικοπές δρομολογίων, η μικρή ελληνική αγορά (η οποία έχει και το μειονέκτημα της ανάγκης πληρώματος που να μιλάει ελληνικά) φάνταζε ως έναν ιδανικό στόχο (μεταξύ των άλλων): μικρή αγορά=λιγότερα παράπονα=λιγότερη στοχοποίηση. Να σημειωθεί ότι η Ryanair είχε από διετίας εκφραστεί δημόσια ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων (διαβάστε σχετικά εδώ), αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα γίνουν μειώσεις δρομολογίων. Και να που δόθηκε η ευκαιρία και τα δρομολόγια ακυρώθηκαν...
Τι εναλλακτικές υπάρχουν;
Και κάπως έτσι ξαναγυρίζουμε στα χρόνια της παλιάς Ολυμπιακής, προ ανοίγματος της αγοράς. Π.χ. Για το δρομολόγιο Χανιά - Αθήνα υπάρχει πλέον μόνο η Aegean, ενώ αν κάποιος θέλει να πετάξει από τα Χανιά στην Θεσσαλονίκη θα πρέπει υποχρεωτικά να πάει μέσω Αθηνών - κάτι που έχει να συμβεί από τα τέλη της δεκαετίας του '80. Για άλλες περιοχές όπου υπάρχουν κάποιες άλλες μικρές εταιρείες (όπως π.χ. η Sky Express, Astra Airlines) υπάρχει μια σχετική εναλλακτική για ορισμένες μέρες της εβδομάδας. Η ουσία όμως είναι ότι η αποχώρηση της Ryanair αφήνει δυσαπλήρωτο κενό - ειδικά σε ότι αφορά τον τουρισμό σε μια δύσκολη χρονικά περίοδο για την χώρα μας.
Τι θα γίνει στο μέλλον;
Είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν πιέσεις από τοπικούς φορείς προς την κυβέρνηση, ώστε να μεσολαβήσει στην Fraport για να δημιουργηθεί ένα πιο "ευνοϊκό κλίμα" για την Ryanair. Είναι πάγια τακτική της ιρλανδικής εταιρείας - σε τέτοιες περιπτώσεις - ν' αφήνει άλλους να κάνουν τη δουλειά γι' αυτήν, ώστε να έχει "το πάνω χέρι" όταν έρθει η ώρα των διαπραγματεύσεων: όπως και να έχει, αν υπάρξει διαμεσολάβηση και συμφωνία, το λογαριασμό θα τον πληρώσουμε εμείς, είτε έμμεσα είτε άμεσα (δια μέσου της τοπικής αυτοδιοικήσης ή του κράτους ή των εμπορικών συλλόγων). Βέβαια με το υπάρχον κλίμα να είναι ιδιαίτερα αρνητικό (και τη Fraport να ζητάει επιστροφή χρημάτων (!!!) λόγω κακής συντήρησης (!!!) των αεροδρομίων πριν την παραλαβή τους), θα πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι.
Η ουσία είναι όμως ότι ο φετεινός χειμώνας έχει χαθεί για την χώρα μας - τα δρομολόγια ακυρώθηκαν και δε θα επανέλθουν: Όποιες συζητήσεις γίνουν θ' αφορούν το επόμενο έτος και βλέπουμε...Εν τω μεταξύ το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να υπάρξουν πιέσεις προς τις άλλες εταιρείες (και κυρίως την Aegean που έχει τη δυνατότητα να διευρύνει το στόλο της και να κλείσει χρονοθυρίδες γρήγορα) ώστε να καλυφθούν κάποια δρομολόγια - εσωτερικού πάντα. Για το εξωτερικό ούτε λόγος βέβαια...
Θα υπάρξει αντίκτυπο στην Ryanair;
Πέραν από μια πτώση της μετοχής της - και ίσως μια περαιτέρω παγίωση της πεποίθησης ότι είναι μια "κακή αλλά ασφαλής εταιρεία" δε νομίζουμε ότι θα υπάρξει άλλη επίπτωση σε πρώτη φάση. Η κοινή γνώμη στην Ευρώπη έχει ήδη την αντίληψη ότι οι απαιτήσεις από την Ryanair θα πρέπει να είναι μικρές, γιατί είναι "φθηνή" (που δεν είναι για την περίοδο που οι απαιτήσεις είναι μεγάλες δηλ. Χριστούγεννα, Πάσχα, καλοκαίρι - που οι τιμές της είναι ίδιες ή και υψηλότερες με αυτές του ανταγωνισμού). Αυτό που μπορεί να συμβεί όμως μακροπρόθεσμα είναι μια πτώση των κρατήσεων σε βάθος χρόνου: αν ο κόσμος πιστέψει ότι η Ryanair ακυρώνει εύκολα πτήσεις, ίσως να σταματήσει να κάνει κρατήσεις μαζί της 6 ή 7 μήνες αργότερα και να προτιμήσει άλλες εταιρείες. Αυτή είναι μια συνήθεια που μπορεί στην Ελλάδα να μην είναι καθεστώς, συμβαίνει όμως στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, που αποτελούν και τις μεγαλύτερες αγορές της Ryanair. Αυτό θα είναι κάτι που θα πρέπει ν' αντιμετωπίσει η εταιρεία και το οποίο δεν μπορεί να λυθεί ούτε με κουπόνια των 40 ευρώ ούτε με γράμματα από τον ιδιοκτήτη της...