Ένα σχόλιο για την εξαγορά της "Εφημερίδας των Συντακτών" από τον Δημήτρη Μελισσανίδη

"H Εφημερίδα των Συντακτών» αλλάζει σελίδα, παραμένοντας ίδια και φιλοδοξώντας να γίνει ακόμη καλύτερη. Η Γενική Συνέλευση του ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ (ΣΥΝΠΕ), βασικού μετόχου της Εταιρείας «ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Α.Ε.» που εκδίδει την «Εφ.Συν.», αποφάσισε σήμερα, 22.9.2025, ΟΜΟΦΩΝΑ, την πώληση του 51% των μετοχών της εταιρείας, κυριότητας του ΣΥΝΠΕ, στον εκδοτικό όμιλο ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, συμφερόντων της οικογένειας Μελισσανίδη. Οι όροι της πώλησης όπως και γενικότερα ζητήματα για το μέλλον της «Εφ.Συν.» περιλαμβάνονται στο προσύμφωνο το οποίο οι δύο πλευρές υπέγραψαν πρόσφατα. Η Συνέλευση ενέκρινε ομόφωνα το προσύμφωνο στο οποίο είχε καταλήξει η διαπραγμάτευση και το οποίο θα αποτελέσει και την τελική συμφωνία η οποία θα υπογραφεί το επόμενο χρονικό διάστημα. Το τίμημα της μεταβίβασης των εν λόγω μετοχών καλύπτει χρέη της εφημερίδας προς τρίτους, χρέη προς εργαζόμενους (μη καταβληθείσα μισθοδοσία), διανομή μερίσματος στους συνεταιριστές και επενδυτικό κεφάλαιο για την ανάπτυξη της «Εφ.Συν.» και του efsyn.gr σε όλα τα επίπεδα που απαιτείται και βέβαια αύξηση μισθών. Οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει ότι η πολιτική ταυτότητα και ο χαρακτήρας της εφημερίδας στην ιστορική και σημερινή τους διάσταση αποτελούν τον βασικό πυλώνα ύπαρξης και αναγνωρισιμότητάς της που παραμένει αναλλοίωτος. Η διεύθυνση και η Συντακτική Επιτροπή της «Εφ.Συν.» δεν αλλάζουν. Οι θέσεις εργασίας διατηρούνται. Στόχος και των δύο πλευρών είναι η «Εφ.Συν.» να ενισχυθεί, να γίνει πιο ισχυρή και πιο αποτελεσματική με την ταυτότητα που έχει, να γίνει πιο διεισδυτική στην κοινωνία ώστε οι αναγνώστες της -σημερινοί και νέοι- να συνεχίσουν να έχουν την εφημερίδα που γνωρίζουν, ακόμη καλύτερη κι ακόμη πιο δυνατή."

Ήταν γνωστό εδώ και καιρό ότι η "Εφημερίδα των Συντακτών" έψαχνε εναγωνίως επενδυτή/αγοραστή.  Σύμφωνα με τον τελευταίο διαθέσιμο ισολογισμό της εταιρείας που αφορά το 2023, οι συσσωρευμένες ζημιές της έφταναν στις 981 χιλιάδες ευρώ - και αυτό χωρίς να υπολογιστούν οι τρέχοντες υποχρεώσεις προς προμηθευτές και τρίτους καθώς και τα χρωστούμενα προς τους εργαζομένους. Το περιβάλλον ήταν ασφυκτικό και παρότι υπήρχαν ενδιαφερόμενοι, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που προέβλεπαν ότι η εφημερίδα θα είχε σύντομα την τύχη της "Αυγής" (για την οποία έχουμε γράψει αναλυτικά εδώ). 

Να θυμίσουμε ότι η Εφημερίδα των Συντακτών ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2012 ως συνεταιριστικό εγχείρημα από μερίδα εργαζομένων της παλιάς -και υπό πτώχευση τότε- "Ελευθεροτυπίας". Οι εργαζόμενοι δημιούργησαν έναν συνεταιρισμό με την ονομασία "Συνεταιρισμός των Εργαζομένων σε Εφημερίδες και Περιοδικά" και ο συνεταιρισμός αυτός ήταν βασικός μέτοχος της ανώνυμης εταιρείας με τίτλο "Ανεξάρτητα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης".

Ο Δημήτρης Μελισσανίδης είχε μπει με φόρα στον εκδοτικό χώρο, και αν και η εξαγορά της "Ναυτεμπορικής" φαινόταν να έχει κάποια βάση, δεδομένης της ενασχόλησής του με τον χώρο της ναυτιλίας, τόσο η προσπάθεια του να εξαγοράσει τον τίτλο της "Ελευθεροτυπίας" (στην οποία απέτυχε αφού νικήτρια ήταν η Alter Ego του Βαγγέλη Μαρινάκη, με αποτέλεσμα ενώ η τιμή εκκίνησης ήταν στα 378 χιλιάδες ευρώ, η τελική τιμή να φτάσει στα 8,1 εκατομμύρια ευρώ και να καταλήξει στην πλευρά Μαρινάκη), όσο και τώρα να εισέλθει ως επενδυτής στην "Εφ.Συν." ξένισε αρκετούς.

Η αλήθεια όμως είναι μία: πριν 20-30 χρόνια, όταν οι "κεντροαριστερές" εφημερίδες και έντυπα είχαν χώρο και αναγνώστες, η "σημαία της ανεξαρτησίας" από το κεφάλαιο μπορούσε να κυματίζει ανεμπόδιστα. Οι αναγνώστες τότε συνωστίζονταν στα περίπτερα και δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που οι "δυνατοί" τίτλοι ξεπουλούσαν γρήγορα. Η κρίση όμως έδωσε ένα τεράστιο χτύπημα στην έντυπη δημοσιογραφία, ο κόσμος εθίστηκε στο "τζάμπα" (του διαδικτύου), έμαθε να καταναλώνει την είδηση αποφεύγοντας την ανάλυση, ενώ το τελειωτικό χτύπημα δόθηκε επί πανδημίας, όπου πολλά από τα πρατήρια τύπου έκλεισαν οριστικά και αμετάκλητα. 

Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα επιβιώνουν άνετα μόνο μερικές επαρχιακές εφημερίδες που έχουν το δικό τους κοινό και στόχο, καθώς και ορισμένες εξιδεικευμένες εκδοτικές προσπάθειες, που τα καταφέρνουν γιατί απευθύνονται σε "hard core" κοινό. 

Έτσι οι αντιδράσεις και κατηγορίες για "ξεπούλημα" από αρκετές "αριστερές" ιστοσελίδες και ομάδες στα κοινωνικά δίκτυα για την πώληση της εφημερίδας είναι "εκ των ουκ άνευ": πόσοι απ' αυτούς αγόραζαν ή στήριζαν την "Εφ.Συν."; Πόσοι ενημερώνονταν από τη σελίδα της εφημερίδας ή θυσίαζαν χρόνο και χώρο (στις σελίδες τους) για να την "προωθήσουν"; Σχεδόν κανείς. Επομένως το κλείσιμο ή η πώλησή της ήταν θέμα χρόνου...

Το δεύτερο ερώτημα που δημιουργείται είναι το γιατί αποφάσισε ο Δημήτρης Μελισσανίδης ν' αγοράσει μια εφημερίδα που δεν τον εκφράζει πολιτικά και που είναι "χαρακτηρισμένη". Η απάντηση σ' αυτό το ερώτημα έχει τρεις πλευρές:

α) Καταρχήν μπαίνει σφήνα στον κεντροαριστερό τύπο απέναντι στην "Ελευθεροτυπία" του Βαγγέλη Μαρινάκη (η οποία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επανεκδοθεί, πιθανότατα πριν τις επόμενες εκλογές).

β) Ενισχύει το οπλοστάσιο του ("Ναυτεμπορική", "Epsilon") με ένα δυνατό όνομα, το οποίο είναι γνωστό για την πολιτική του στόχευση και για το ερευνητικό του ρεπορτάζ, πράγμα που μέχρι στιγμής δεν είχε και τέλος,

γ) Διατηρώντας η εφημερίδα τον "(κεντρο)αριστερό" της προσανατολισμό θα μπορεί να ενισχύσει την αντιπολιτευτική του δράση ("χτυπώντας" τον Μητσοτάκη και τον κύκλο του), χωρίς να φαίνεται άμεσα ο ίδιος - ακολουθώντας το παράδειγμα του Βαγγέλη Μαρινάκη, ο οποίος μέσω του in.gr, έχει πάρει "δυναμικές" πρωτοβουλίες κατά καιρούς, προκαλώντας "πονοκέφαλο" στο Μαξίμου. Τόσο ο κ. Μαρινάκης όσο και ο κ. Μελισσανίδης παραμένουν "δεξιοί", αλλά αυτό δεν τους εμποδίζει να ενισχύουν και τους "απέναντι". Αυτό γινόταν για χρόνια (και συνεχίζει να γίνεται έως και σήμερα) μέσω άμεσης χρηματοδότησης. Αλλά άλλο η πολιτική τοποθέτηση άλλο τα συμφέροντα. Και οι συγκεκριμένοι επιχειρηματίες δίνουν "οξυγόνο" ώστε να συνεχίσει να υπάρχει αντιπολιτευτικός και καταγγελτικός λόγος. Κακά τα ψέμματα χωρίς αυτούς ο χώρος θα είναι περιθωριοποιηθεί αισθητά, κάτι που δε θα ήταν καλό για κανέναν... 

Διαπλοκή και "Άγιος ο Θεός" - το παράδειγμα των Χανίων

Είναι απόλυτα φυσιολογικό η Κρήτη να αποτελεί σημείο αναφοράς και ενδιαφέροντος (τόσο πολιτικού όσο και οικονομικού), λόγω του μεγέθους της, των πλούτου της και της ιστορίας της. Για χρόνια αποτελούσε το πολιτικό μήλο της έριδας, και δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και στις πρώτες εκλογές της Μεταπολίτευσης, η ΝΔ απέτυχε να κερδίσει την πλειοψηφία στο νησί - πράγμα που επιτεύχθηκε για πρώτη φορά στα 1989.

Για διάφορους λόγους, η ανάπτυξη στο νησί καθυστέρησε - και όταν ήρθε αυτό συνέβει κυρίως στο ανατολικό κομμάτι της Κρήτης, με τη δυτική πλευρά να μαστίζεται από στασιμότητα, αστυφιλία και οικονομική δυσπραγία. Τα χρήματα έπεσαν κυρίως στο νομό Ηρακλείου, όπου έγινε και υπερσυγκέντρωση των κέντρων αποφάσεων και κατά συνέπεια των έργα υποδομών, η ενίσχυση επιχειρήσεων και συνεταιρισμών κ.ο.κ. Αυτό ως ένα σημείο φαντάζει φυσιολογικό - και είναι, δεδομένου ότι ο νομός Ηρακλείου είναι ο μεγαλύτερος του νησιού. Δυστυχώς όμως το πολιτικό ενδιαφέρον και η χρηματοδότηση στο δυτικό κομμάτι εξαφανίστηκε - και τ' αποτελέσματα είναι ορατά σήμερα, ακόμα και στο απλούστερο επίπεδο, αυτό των αυτοκινητοδρόμων: ενώ το μεγαλύτερο κομμάτι της δυτικής πλευράς του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) θυμίζει επικίνδυνη διαδρομή του αφρικανικού κομματιού του Ράλι "Παρίσι-Ντακάρ", το ανατολικό κομμάτι (από το Ηράκλειο μέχρι τον Άγιο Νικόλαο) θυμίζει γερμανικό autobahn.

Η δυτική πλευρά ήταν πάντα ριγμένη και αφημένη στη μοίρα της - πράγμα που εντάθηκε με την κατάργηση των αυτόνομων Νομαρχιών και τη δημιουργία των μεγαλύτερων Περιφερειών, όπου η όποια δύναμη είχε η Νομαρχία Χανίων και Ρεθύμνου, εξαϋλώθηκαν προς όφελος του Ηρακλείου.

Η περίοδο όμως μετά την πανδημία άλλαξε ριζικά το σκηνικό. Πολιτικά οι όποιες αντιπαραθέσεις εξαφανίστηκαν και σταδιακά η ΝΔ άρχισε να προσεταιρίζεται πολιτικά σχήματα, με τα οποία θεωρητικά δεν είχε καμία (πολιτική) σχέση. Η πολιτική κάθοδος της Ντόρας Μπακογιάννη στα Χανιά, σηματοδότησε την έναρξη της ύφανσης σχέσεων με τοπικά πολιτικά στελέχη που θεωρητικά πρόσκεινται στο ΠΑΣΟΚ (βλ. Δήμαρχος Χανίων, Περιφερειάρχης Κρήτης και Αντιπεριφερειάρχης Χανίων) αλλά στην πράξη αποδείχτηκαν ότι ακολουθούν τη φορά του ανέμου. Αυτό δε θα ήταν πρόβλημα, αν λειτουργούσε προς όφελος των τοπικών κοινωνιών. Στην πράξη όμως δημιουργήθηκαν ηθικά ζητήματα, μιας και τόσο η Περιφέρεια όσο και ο Δήμος, άρχισε να κάνει τα στραβά μάτια σε σωρεία ζητημάτων, στα οποία θα μπορούσε να έχει μια διαφορετική στάση. 
Τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί το ζήτημα του ΒΟΑΚ: Ενώ η πάγεια ευρωπαϊκή τακτική είναι να μην υπάρχουν διόδια σε αυτοκινητόδρομους που βρίσκονται σε νησιά, η κυβέρνηση της ΝΔ αποφάσισε ότι αυτό δεν μπορεί να ισχύσει στην περίπτωση της Κρήτης. Η δε πρωτοτυπία του έργου συνεχίζεται με την επιβολή διοδίων πριν την παράδοση του έργου (για τη χρήση της παλιάς και επίκινδυνης χάραξης δηλαδή), την χρήση της παλιάς χάραξης κατά 60% (πράγμα που σημαίνει ανυπαρξία ύπαρξης εναλλακτικής όδευσης - που αποτελεί πανελλήνια πρωτοτυπία) καθώς και την ανυπαρξία εξαίρεσης από την πληρωμή διοδίων των μόνιμων κατοίκων των δήμων που χρησιμοποιούν τον αυτοκινητόδρομο στα όρια αυτών, ακόμα και αν εκείνος αποτελεί τη μοναδική όδευση για τη μετακίνησή τους. Έτσι θα έχουμε το τραγελαφικό να πληρώνουν οι γονείς διόδια για να πάνε τα παιδιά τους στο σχολείο και στα αγγλικά, σε ένα δρόμο που φτιάχτηκε τη δεκαετία του 1980, και ο οποίος σε συντριπτικά μεγάλο βαθμό θα χρηματοδοτηθεί από το ελληνικό κράτος και από την Ε.Ε. Η αντίδραση σε αυτό το γεγονός ήταν το λιγότερο υποτονική, με τον αντι-περιφερειάρχη Χανίων να δηλώνει σκωπτικά ότι "θα πληρώνουν μόνο γύρω στα 60 λεπτά τη διαδρομή" (!!!). Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι τη πρόσφατη δημοσίευση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου, ούτε ο Δήμος Χανίων, ούτε η Περιφέρεια Κρήτης δεν είχαν βρει ούτε ένα σημείο να κάνουν ένσταση, για το κομμάτι που αφορά το δρόμο μεταξύ Ρεθύμνου και Χανίων.

Ο ΒΟΑΚ όμως είναι μόνο το ένα κομμάτι που οι πολιτικά αγαστές σχέσεις μεταξύ τοπικού ΠΑΣΟΚ και κεντρικής κυβέρνησης, "εξομαλύνουν" τις όποιες αντιδράσεις. Στο νομό Χανίων χτίζονται φαραωνικού τύπου τουριστικά μεγαθήρια, με σειρά ξενοδοχείων και τουριστικών χωριών να τσιμεντώνουν περιοχές ολόκληρες. Για παράδειγμα στην περιοχή "Ραβδούχα" του Νομού Χανίων δημιουργείται ο 3ος μεγαλύτερος οικισμός του Δήμου Πλατανιά (του 3ου μεγαλύτερου δήμου του νομού), με τεράστιες απαιτήσεις ύδρευσης, αποχέτευσης, αποκομιδής απορριμάτων και οδικής προσέλευσης. Παρόμοια έργα παραγματοποιούνται στις περιοχές Νωπήγεια, Δραπανιά και Μαράθι, ενώ τεράστια νέα ξενοδοχεία δημιουργήθηκαν στις περιοχές του Ταρσανά, του Καλαθά ακόμα και μέσα στον αστικό ιστό των Χανίων, στην περιοχή της Νέας Χώρας. Η ευκολία εισαγωγής των έργων στον Αναπτυξιακό Νόμο, ο τρόπος με τον οποίο καταπνίγηκαν οι όποιες τοπικές αντιδράσεις, η ευκολία με την οποία έγινε η αδειοδότησή τους, η σπουδή με την οποία τοπικοί πολιτικοί άρχοντες στήριξαν τα έργα αυτά (σε βαθμό μάλιστα ν' ανέχονται "τσαμπουκάδες" από τους υπεύθυνους των έργων) εγείρουν ερωτηματικά για το ποιος και τι μπορεί να κρύβεται από πίσω: το σίγουρο είναι ότι αυτές οι ιδιωτικές επενδύσεις ΔΕΝ θα φέρουν οφέλη στην τοπική κοινωνία, αφού τα έργα αυτά αφήνουν ένα ισχυρό περιβαντολογικό αποτύπωμα σε ένα νομό που έχει τεράστια λειψυδρία (δεν είναι τυχαίο ότι για να καλυφθούν οι ανάγκες από τις τουριστικές χρήσεις στο νομό, η άρδρευση σε πολλές περιοχές, επιτρέπεται για λίγες μόνο ώρες την μέρα τους καλοκαιρινούς μήνες ενώ πραγματοποιούνται διακοπές ύδρευσης σε μεγάλο μέρος της υπαίθρου), δεν έχει πρόβλημα ανεργίας (με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος των εργαζομένων στον τουρισμό να προέρχονται από την υπόλοιπη Ελλάδα ή/και να είναι μετακλητοί από τρίτες χώρες), έχει άλυτα προβλήματα υποδομών, ενώ παράλληλα περιορίζουν την πρόσβαση των μόνιμων κατοίκων στη φύση και στις παραλίες, στις περιοχές αυτές (αφού κατά παραβίαση του νόμου, ο αιγιαλός καταπατείται και η πρόσβαση σε αυτές παρεμποδίζεται με "πονηρούς" τρόπους). Ενστάσεις για βελτιώσεις δεν έγιναν σε καμία περίπτωση, ενώ η όλη προσέγγιση στο θέμα ήταν προς όφελος του τουρισμού: δεν είναι τυχαίο ότι οι όποιες παρεμβάσεις γίνονται, αυτό συμβαίνει προς όφελος της "τουριστικής ανάπτυξης" και όχι των μόνιμων κατοίκων, που προσπαθούν να επιβιώσουν σε ένα νομό που το κόστος απόκτησης και ενοικίασης κατοικίας έχει εκτοξευθεί (σε σημείο που να είναι απαγορευτικό), το να βγει κανείς για φαγητό ή ένα καφέ έξω έχει καταντήσει απαγορευτικό και που το κόστος των οποιαδήποτε υπηρεσιών έχει αυξηθεί λόγω της μικρής προσφοράς και της μεγάλης ζήτησης (τους καλοκαιρινούς μήνες). 

Αλλά και αυτό θα μπορούσε να είναι ανεκτό ως ένα βαθμό. Στο κάτω-κάτω, τι κι αν δεν έχουν οι γιατροί και οι υπάλληλοι σπίτι να μείνουν; Τι και αν πας σε ένα καφενείο και παραγγέλνεις ένα μεζέ και πληρώνεις 8 ευρώ λες και είσαι σε γκουρμέ εστιατόριο; Τι κι αν ένας υδραυλικός σου ζητάει 20 ευρώ παραπάνω απ΄ ότι σου ζητούσε πέρσυ, γιατί έρχεται σε σένα πριν πάει στο ξενοδοχείο να ελέγξει τα air condition; Τι κι αν φαγώθηκαν τόσα εκατομμύρια επιδοτήσεων μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ τα οποία μπήκαν στις τσέπες των δικών τους παιδιών; Το (κεντρικό) κράτος βγάζει λεφτά από τους φόρους, οι τοπικοί διαπλεκόμενοι είναι ευχαριστημένοι, οι τουρίστες το ίδιο. 

Το πρόβλημα είναι αλλού. Η διαπλοκή είναι τόσο μεγάλη που η πρόσφατη είδηση για δύο χανιώτες επιχειρηματίες που εμπλέκονται με καταπατήσεις δημόσιας περιουσίας, αγοραπωλησίες εκκλησιαστικών ακινήτων, τουριστικές επιχειρήσεις που λειτουργούσαν με μαύρο χρήμα, ξέπλυμα εσόδων από εμπορία ναρκωτικών ενώ φέρονται να έχουν στενές σχέσεις με διοικητές δημόσιων υπηρεσιών υγείας, αστυνομικούς, προβεβλημένα στελέχη της τοπικής εκκλησίας καθώς και με δημοσιογράφους, δυστυχώς ΔΕΝ προκαλεί εντύπωση. Είναι επίσης κοινό μυστικό ότι τα πάρτυ κοκαϊνης στην Κρήτη δίνουν και παίρνουν, αφού το μαύρο χρήμα που κυκλοφορεί επιτρέπει την εξαγορά εχεμύθειας, πίσω από κλειστές πόρτες. Παράλληλα υπαρχουν υπόνοιες ότι, με πολιτικές πλάτες, η αστυνομία για χρόνια δεν έκανε τη δουλειά της (όπως διαβάζουμε σε τοπικά ρεπορτάζ) προς όφελος λίγων και "εκλεκτών", αν και οι αλλαγές που έγιναν στην ηγεσία των τοπικών αστυνομικών τμημάτων, στην αρχή του έτους, βοήθησαν στο ξεκαθάρισμα της πρόσφατης υπόθεσης. Επομένως οι συγκεκριμένοι "επιχειρηματίες" (που πιάστηκαν "στη φάκα" γιατί η αλαζονία τους είχε χτυπήσει κόκκινο) είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. 

Αν δε χτυπηθεί το κακό στη ρίζα του και αν οι Κρητικοί και οι Χανιώτες δεν "ξυπνήσουν", δε θα υπάρξει σωτηρία, ούτε αλλαγή. Αλλά μπορεί να υπάρξει ελπίδα ότι τα πράγματα μπορεί ν' αλλάξουν;

Είδωμεν...

(και τα δύο εξαιρετικά σκίτσα της ανάρτησης προέρχονται από την εφημερίδα "Χανιώτικα Νέα").